Tientallen derdelanders met artsenachtergrond nemen juridische stappen

Een groep van 26 jonge artsen die bekendstaan als derdelanders, heeft bezwaar aangetekend tegen het besluit van de Nederlandse overheid. Per 4 september eindigt hun verblijfsvergunning en moeten zij het land verlaten of asiel aanvragen.

De regering wil de opvang opheffen van deze derdelanders: vluchtelingen uit Oekraïne die uit een ander land komen. In de afgelopen maanden heeft een deel van hen het land verlaten, de groep bestaat momenteel uit 2900 mensen, onder wie een relatief groot deel jonge artsen of geneeskundestudenten. Het gaat om mensen uit Nigeria, maar ook uit andere landen in Afrika en het Midden-Oosten. De derdelanders hebben gestudeerd of gewerkt in verschillende Oekraïense steden, op een tijdelijke verblijfsvergunning.

BIG-registratie

De bijna dertig jonge artsen worden vertegenwoordigd door de Almeerse advocaat Jane Neslo. Zij werd in eerste instantie benaderd door de Nigeriaanse arts Patience Okodugha (34), die twaalf jaar in het oosten van Oekraïne had gestudeerd en gewerkt voordat ze in april 2022 naar Nederland vluchtte. Daarna probeerde ze als arts of in de zorg aan de slag te gaan, wat niet lukte. Inmiddels werkt ze als assistent bij een CBR-keuringsarts in Houten. ‘Ik plan zijn afspraken in’. Haar doel is een BIG-registratie om bijvoorbeeld als verpleegkundige te werken, maar om dat te bereiken heeft ze tijd nodig. Daarom heeft ze, via haar advocaat Neslo, bezwaar aangetekend.

Okodugha verzamelde via een Telegram-groep een groep lotgenoten, zodat Neslo uiteindelijk dertig mensen vertegenwoordigt – zij het dat deze niet allemaal bezwaar aantekenden tegen de verblijfsvergunning. Neslo: ‘Meer derdelanders met een medische achtergrond hebben zich bij mij gemeld, maar om uiteenlopende redenen kregen zij niet hun papieren op orde voor de deadline.’

Neslo wijst erop dat haar cliënten zeer gemotiveerd zijn om in het Nederlandse zorgsysteem te werken. ‘We hebben hier in ons land een tekort aan zorgpersoneel, deze mensen kunnen een belangrijke rol spelen in het terugdringen ervan. Ze willen heel graag hun medische opleiding gebruiken.’

Raad van State

Naast deze groep zijn er ook andere derdelanders die individueel bezwaar maken, via andere advocaten. De meeste zaken zijn nog niet behandeld, al heeft de rechter in Rotterdam al wel uitspraak gedaan. Een Tanzaniaanse arts kreeg te horen dat zijn verblijfsvergunning per 4 september verloopt. Hij werkte tien jaar als arts in Oekraïne.

Zijn advocaat Wil Eikelboom gaat in hoger beroep tegen de uitspraak. ‘Er is pas echt duidelijkheid als de Raad van State (RvS) zich hierover buigt. Dat zal pas gebeuren als er meerdere van dit soort uitspraken liggen, maar dat zal niet voor 4 september zijn’, zei hij in een toelichting. De RvS oordeelt in het najaar over de toekomst van deze groep, maar daar wacht het demissionaire kabinet niet op.

Ook Vluchtelingenwerk roept het kabinet op de deadline die geldt voor de derdelanders nog eens te verzetten tot er juridisch uitsluitsel is. ‘Het is een overzichtelijke groep mensen die niemand tot last is en van wie veel hier werken. Laat ze even zitten waar ze zitten tot er helderheid is’, aldus een woordvoerder in Trouw.

Er zijn meer jonge artsen onder de derdelanders dan de groep van dertig, weet Neslo. ‘Om verschillende redenen hebben zij geen bezwaar aangetekend.’ Sommigen weten de weg niet om rechtsbijstand te krijgen, anderen hebben geen fiducie in de neutraliteit van advocaten dan wel de Nederlandse overheid. Ze denken dat het niet uitmaakt. Neslo: ‘We moeten er rekening mee houden dat de rechter ons bezwaarschrift afwijst, maar dat zou onterecht zijn. Deze mensen zaten in Oekraïne, waar ze woonden en werkten. Ook zij zijn gevlucht en kunnen niet terug naar Oekraïne.’