Planbureau: ‘Huisarts en ziekenhuis slecht bereikbaar voor ouderen zonder auto’

Ouderen die geen beschikking hebben over een auto kunnen niet altijd binnen een kwartier of halfuur de huisarts of het ziekenhuis bereiken. Dat blijkt uit een analyse van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL).

Het planbureau bracht in kaart hoeveel 67-plussers binnen een bepaalde tijd de huisartsenpraktijk of het ziekenhuis kunnen bereiken per auto, openbaar vervoer of fiets, aangezien 67-plussers relatief veel zorg gebruiken. Hierbij veronderstellen de onderzoekers dat mensen met een laag huishoudinkomen (40% laagste inkomens) bovengemiddeld zijn aangewezen op de bereikbaarheid per ov of fiets, en dat mensen met een hoog huishoudinkomen (60% hoogste inkomens) in principe gebruik kunnen maken van de auto.

Huisarts

Uit de analyse blijkt dat de toegang van ouderen tot een huisarts afhankelijk is van autobezit. Van de ouderen met een laag inkomen kan 11 procent de huisarts niet binnen een kwartier bereiken met het ov, en 4 procent niet binnen een halfuur. Daarnaast kan 3 procent van deze ouderen niet binnen een kwartier per fiets de huisarts bereiken. Volgens de onderzoekers gaat het uitsluitend om landelijke buurten waar fietsafstanden relatief groot zijn en openbaar vervoer geen uitkomst biedt. Wanneer ouderen beschikking hebben over een auto, kan 97 procent van hen binnen vijftien minuten drie of meer huisartsenpraktijken bereiken.

Ziekenhuis

Ook ziekenhuizen zijn aanzienlijk minder goed bereikbaar voor ouderen die afhankelijk zijn van ov of de fiets. Zo kunnen drie op de tien ouderen het ziekenhuis per ov niet binnen een halfuur bereiken; dit geldt ook per fiets. Ook binnen 45 minuten kunnen niet alle ouderen een (buitenpolikliniek van) een ziekenhuis bereiken. Dit betreft volgens de onderzoekers vooral landelijke maar ook stedelijke buurten. Met de auto is het vrijwel altijd mogelijk (98%) om een ziekenhuis binnen een halfuur te bereiken.

De mobiliteit van ouderen neemt bovendien af wanneer de leeftijd vordert. Steeds meer ouderen durven of kunnen dan geen auto meer rijden of gebruik te maken van de fiets. Daardoor worden zij – als dat wel mogelijk is – afhankelijk van ov, hun kinderen of Wmo-vervoer.