KNMG tegen gedwongen tests om uitzetten vreemdelingen mogelijk te maken

Het onder dwang afnemen van een test om kort voor het uitzetten van een vreemdeling een infectieziekte op te sporen, is in strijd met verschillende internationale regels en richtlijnen voor artsen, met de internationale rechten van de mens en met de Grondwet. Dat stellen de KNMG en de Johannes Wier Stichting in reactie op het voornemen van staatssecretaris Eric van der Burg van Justitie en Veiligheid tot een wijziging van de Vreemdelingenwet om het gedwongen afnemen van tests mogelijk te maken.

In een brief en bijbehorende bijlage aan de staatssecretaris adviseren de twee organisaties Van der Burg het wetsvoorstel niet voort te zetten. Als de wetswijziging toch wordt aangenomen, dan zal de KMNG artsen adviseren geen medewerking te verlenen aan het gedwongen afnemen van tests. De KNMG en de Johannes Wier Stichting stellen onder meer dat een uiterst middel als gedwongen onderzoek alleen ingezet kan worden als daar een gerechtvaardigd doel mee gediend is. Maar een dergelijk doel ontbreekt hier, vinden de organisaties. Het enige doel is in dit geval het daadwerkelijk kunnen uitzetten van mensen met een vertrekplicht. Wat de twee organisaties betreft is dat geen dringende reden. Ze noemen het voorstel buitenproportioneel.

Volgens staatssecretaris Van der Burg is de wetswijziging nodig, omdat tijdens de coronapandemie is gebleken dat de bestaande dwangmiddelen die ingezet kunnen worden voor het uitzetten van vreemdelingen niet voldeden. In een uitgebreide toelichting bij zijn wetsvoorstel stelt hij dat zeer veel landen inreisvoorwaarden stelden – en enkele landen doen dat nog steeds – om verspreiding van covid-19 tegen te gaan, zoals een negatieve coronatest of vaccinatiebewijs. Volgens Van der Burg komt het te vaak voor dat vreemdelingen die Nederland moeten verlaten, hun uitzetting ‘frustreren’ door het weigeren van een coronatest. Zo zouden in 2021 en 2022 bij elkaar 1490 vluchten zijn geannuleerd in verband met het weigeren van een test. Van der Burg stelt er een wettelijke grondslag moet komen voor het afnemen van tests bij vreemdelingen die zich niet vrijwillig willen laten testen. Hij wil dit ook mogelijk maken voor toekomstige varianten van covid-19 of andere besmettelijke ziekten.