Gehoorapparaat houdt oudere met dementierisico langer cognitief op de been

Voor het eerst laat een gerandomiseerde studie zien dat het gebruik van gehoorapparaten bij ouderen met een verhoogd risico op dementie de achteruitgang van het denkvermogen kan verminderen. Dat stellen hoogleraar keel-, neus- en oorheelkunde Frank Lin e.a. in The Lancet.

Voor hun studie wierven zij 977 ouderen van 70 tot en met 84 jaar, met nog onbehandeld gehoorverlies en zonder verminderde cognitie, vanuit twee afzonderlijke populaties. De ene groep bestond uit verder gezonde vrijwilligers. De andere groep kwam uit een eerdere observationele studie naar cardiovasculaire gezondheid. Deze mensen waren gemiddeld ouder, vaker vrouw, hadden een lager opleidingsniveau en inkomen, hogere percentages diabetes en hoge bloeddruk, waren vaker alleenwonend en hadden een verhoogd risico op dementie. Alle geïncludeerde personen werden vervolgens gerandomiseerd in twee groepen: een groep die gehoorapparaten kreeg en een groep die alleen gezondheidsadviezen kreeg.

Cognitieve achteruitgang

In de populatie als geheel, dus de twee groepen samen, werd geen effect gezien van het gebruik van een gehoorapparaat op cognitie. Maar in een vooraf gespecificeerde analyse van de twee populaties afzonderlijk zagen de onderzoekers in de verhoogd risicogroep na drie jaar een significante reductie in cognitieve achteruitgang van 48 procent bij mensen die een gehoorapparaat kregen vergeleken met mensen die alleen gezondheidsadviezen ontvingen (een verschil in hun zogenaamde ‘global cognition standardised factor score’ van 0,191 [0,022-0,360]; p=0,027). Binnen de gezonde groep had een gehoorapparaat geen effect op cognitie.

Deze bevindingen bevestigen eerdere observationele data die al aantoonden dat behandeling van gehoorverlies mogelijk een gunstig effect heeft op cognitieve achteruitgang.

Verklaringen

In een persbericht stelt Lin dat in de gezonde groep de cognitieve achteruitgang veel langzamer was dan in de verhoogd risicogroep. Daarom is het te verwachten effect van hoortoestellen op de cognitieve achteruitgang in deze groep zeer beperkt, zeker in een relatief korte follow-upperiode van drie jaar.

Hoe gehoorverlies überhaupt kan leiden tot een verhoogd risico op achteruitgang van cognitie en dementie is niet helemaal duidelijk. Mogelijk moeten de hersenen harder werken wat ten koste gaat van andere functies zoals denken en geheugen. Andere hypotheses zijn dat gehoorverlies ervoor zorgt dat het verouderende brein sneller krimpt of dat mensen minder sociaal betrokken raken wat door verminderde stimulatie kan leiden tot hersenatrofie.

Het vervolg van de studie moet uitwijzen of deze resultaten ook op langere termijn standhouden.

https://doi.org/10.1016/S0140-6736(23)01406-X