Bij jongeren hebben risicofactoren hartfalen relatief groter effect

Voor verschillende risicofactoren voor hartfalen geldt dat zij de kans op hartfalen relatief meer vergroten bij 55-minners dan bij ouderen. Dit is een conclusie van Jasper Tromp e.a. die daarover schrijven in The BMJ.

Zij gebruikten gegevens uit drie grote, langlopende cohortstudies om na te gaan of er leeftijdsverschillen zijn in risicofactoren voor het optreden van hartfalen in de algemene bevolking. Zij beschikten over gegevens van bijna 25 duizend mensen die bij inclusie in een van de studies nog geen hartfalen hadden. Bijna de helft was jonger dan 55 jaar, zo’n 10 procent was 75 jaar of ouder, de rest was verdeeld over de leeftijdsgroepen 55-64 en 65-75 jaar. De mediane follow-up was 12,7 jaar.

Van de jongste groep (<55) ontwikkelde 1 procent tijdens follow-up hartfalen, en dat liep op per leeftijdsgroep (5, 10 en 18%). Verschillende risicofactoren verhoogden de kans op het ontwikkelen van hartfalen relatief aanzienlijk meer bij jongere dan bij oudere groepen (hypertensie, diabetes, roken en doorgemaakt myocardinfarct). Voor hypertensie bijvoorbeeld was de hazardratio bij de 55-minners 3,02, en bij de 75-plussers 1,43.

De onderzoekers berekenden ook voor de verschillende leeftijdsgroepen welk aandeel van het aantal hartfalendiagnoses te wijten viel aan een bepaalde risicofactor (populatie attributief risico, PAR). Daaruit bleek dat voor alle leeftijdsgroepen hypertensie de grootste factor was (tussen 22 en 43%), bij 55-minners op de voet gevolgd door roken. Bij elkaar opgeteld waren de onderzochte risicofactoren (naast de reeds genoemde ook mannelijk geslacht, obesitas en atriumfibrilleren in de voorgeschiedenis) verantwoordelijk voor 75 procent van hartfalendiagnoses bij de 55-minners, en bij 53 procent van de 75-plussers.

Preventie is geen eenvoudig onderwerp: jongeren (in dit geval 55-minners) lopen een kleiner risico op hartfalen, dus aanpak van risicofactoren gedurende een bepaalde tijd levert in absolute aantallen minder op dan dezelfde aanpak bij evenveel ouderen. Anderzijds is de PAR van bijvoorbeeld hypertensie groter bij jongeren: adequate behandeling voorkómt dus een groter deel van de gevallen dan bij ouderen. Dit alles nog afgezien van de effecten op langere termijn natuurlijk.

De auteurs vinden zelf dat hun resultaten ervoor pleiten dat ook jongeren doelgroep moeten zijn voor preventieve ingrepen, zoals hypertensiebehandeling en inzetten op gewichtsverlies.