‘Vroegontdekking’ van tumoren met slechte prognose

Eerder identificeren en uitgebreid volgen van patiënten met een hoog risico op slokdarm-, alvleesklier- of eierstokkanker, leidt er op lange termijn hopelijk toe dat deze drie tumoren eerder worden opgespoord. Op de korte termijn is de verbetering in prognose voor deze patiënten echter vrij beperkt. Dat concludeert KWF Kankerbestrijding in het signaleringsrapport dat vandaag verschijnt.

Een groep experts, onder wie Harry de Koning, hoogleraar Maatschappelijke Gezondheidszorg en Evaluatie van vroegopsporing van ziekten van het Erasmus MC, inventariseerde de huidige kennis van vroege ontdekking van deze kwaadaardige tumoren, die gezamenlijk een relatief groot aandeel in de kankersterfte in Nederland hebben (totaal 12%). De slechte prognose is te verklaren doordat zij in de regel pas laat worden ontdekt: er treden geen duidelijke onderscheidende klachten of symptomen op. ‘Moeilijke tumoren blijken helaas niet voor niets zo genoemd te worden’, aldus de hoogleraar.

‘Aangrijpingspunten zijn niet gemakkelijk voorhanden, maar door ‘in te zoomen’ per kankersoort menen we kleine specifieke lichtpunten te zien.’ Een paar belangrijke conclusies uit het rapport: er is geen sprake van vermijdbare vertraging in de diagnosestelling en er zijn helaas geen screeningstesten die slokdarm-, alvleesklier- of eierstokkanker, in een populatie met gemiddeld risico, dusdanig vroegtijdig kunnen vaststellen dat er gezondheidswinst optreedt. Bij families met verhoogde kans op alvleesklierkanker biedt screening mogelijk wel perspectief. In het rapport staan verder een aantal aanbevelingen voor de praktijk. Een daarvan is het opnemen van hoogrisicopatiënten in grote – lopende en nog te starten – cohortstudies om meer kennis te krijgen van de carcinogenese en het daadwerkelijke risico op kanker in hoogrisicogroepen. Zo zou er, volgens het rapport, een nationale database voor Barrett-slokdarmpatiënten moeten komen.

Esmay Bresser

Lees ook:

• Klein risico, groot succes
• De keerzijde van screening op kanker 
• Kanker is een acute ziekte
• Bevolkingsonderzoek darmkanker: detectieratio 1 op 28