Staand spreekuur
7 reacties
Leefstijl is voor 90 procent oorzaak van hart- en vaatziekten. Cardioloog Leonard Hofstra – sinds dit voorjaar bijzonder hoogleraar ‘Risk profiling in heart disease’ aan het VUmc – maakt er een sport van om die kennis te verspreiden. Onder het motto ‘zitten is het nieuwe roken’ is hij in zijn Utrechtse praktijk in de Cardiologie Centra Nederland gestart met een staand spreekuur aan een in hoogte verstelbare tafel.
Eva Nyst
Lees ook:
K-P de Roos, dermatoloog
voorzitter NVDV, Uden
Vervolg:
Het staand spreekuur van Hofstra is zoals gezegd het eerste in Nederland. Eén en ander overziend hoop ik dat dit geen trend wordt. Mocht ik de wetenschap die hieraan ten grondslag ligt volledig hebben gemist, bied ik collega Hofstra bij deze... mijn excuses aan. Als het werkelijk zo is dat het brein beter functioneert als iemand staat, dan zou ik ook willen doorpakken. Dan moeten we direct afscheid nemen van alle stoelen in het basis- en voortgezet onderwijs, alle collegebanken verwijderen en in het bedrijfsleven de in hoogte verstelbare onderhandelingstafel introduceren. Dit zal dan niet alleen de intellectuele ontwikkeling van Nederland tot grote hoogte brengen, maar ook de verkoop van elastische kousen explosief laten stijgen.
En dan de slogan die gebruikt wordt: “Zitten is het nieuwe roken”. Lijkt een mooie oneliner in deze tijden van Twitter en WhatsApp, maar klopt het ook? Veroorzaakt zitten inderdaad kanker? Ga je echt dood van te lang zitten? Loop je een gezondheidsrisico als je in de buurt bent van iemand die zit? Moet er een accijns komen om zitten te ontmoedigen?
Kortom, een leuke manier om in het nieuws te komen, maar het laat zien dat deze kersverse hoogleraar Risk profiling de risico’s van het idee niet goed geprofileerd heeft. Mocht Hofstra dit bericht ooit lezen, dan hoop ik dat hij zit. Wetenschappelijk onderzoek heeft immers aangetoond dat patiënten de voorkeur geven aan een arts die slecht nieuws zittend brengt.
(Bruera E, Palmer JL, Pace E, Zhang K, Willey J, Strasser F, Bennett MI. A randomized, controlled trial of physician postures when breaking bad news to cancer patients. Palliat Med 2007 Sep;21(6):501-5.)
K-P de Roos
Voorzitter NVDV, Uden
Volgens Hofstra blijft het brein van zowel patiënt als dokter zo actiever, waardoor de patiënt informatie beter kan opnemen en de dokter scherper blijft. Uit dit bericht maak ik op dat het idee voor deze nieuwe manier van poli doen, uitgaat van twee ...vooronderstellingen: staan verbetert de doorbloeding van het brein en met een beter doorbloed brein communiceer je beter. Ik weet niet welk wetenschappelijk onderzoek aan deze vooronderstellingen ten grondslag ligt. Ik weet ook niet of Hofstra het idee zittend of staand gekregen heeft, maar hoop van harte voor de cardiologische patiënt en de Nederlandse cardiologen dat het bij dit ene spreekuur blijft.
Om verschillende redenen. Allereerst oogt het consult op de foto in MC weliswaar ontspannen, maar de patiënte staat met de boodschappentas in de hand te luisteren klaar om te vertrekken. Het zullen dan ook geen langdurige consulten zijn, het is net een beetje zoals je in de winkel van KPN geholpen wordt. Iedereen die dat een keer heeft mogen meemaken, weet hoe dat voelt. En dan gaat het alleen nog maar over een nieuw abonnement of SIM-kaartje. Bij de cardioloog worden over het algemeen belangrijker problemen uitgediept en besproken. Je vraagt je overigens ook af of de volgende patiënt al in de rij staat, of misschien wel – heel ongezond - mag zitten.
Dat lang staan slecht is voor de mens weten we al sinds de Romeinen en is sindsdien keer op keer wetenschappelijk bewezen. Door stil te staan stijgt de veneuze druk in het been waardoor chronisch veneuze insufficiëntie ontstaat met onder andere oedeem, spataders en open benen tot gevolg. Deze gevolgen zien wij als dermatoloog vrijwel iedere dag. Iedere dag adviseer ik patiënten vooral een grote hond te kopen en er veel mee te gaan wandelen en lang staan te vermijden. Mensen met een staand beroep adviseer ik tijdens het werk therapeutisch elastische kousen te dragen. Voor ons dermatologen allemaal gesneden koek.
J. Helder
aha, DE KNIPE Nederland
Of je nu stil staat of stil zit, het lijkt mij dat de inspanning die je daarbij levert ongeveer gelijk is. Qua beoogde training zet het volgens mij weinig extra zoden aan de dijk. Of je moet van de ene kant van de kamer naar de andere gaan voor elk o...nderzoekje, als tensie meten, glucose / CRP prikken.
Bart Bruijn
Huisarts, STREEFKERK Nederland
Die mevrouw met haar tas geeft precies aan, hoe het overkomt. Klaar om weg te gaan. Dit kan voor de specialist nuttig zijn voor mededelen van zaken en snel volgende patiënt, vlotte, korte spreekuren. Maar voor exploreren van wat die mededeling, voor... wat de ziekte, de klacht of de therapie voor de patiënt betekent, voor het uitvragen van de vraag achter de vraag, algemeen voor dát doen waarvoor het nodig is dat er een echte dokter en geen mededelingenmachine het werk doet, lijkt mij deze methode belachelijk ongeschikt.
En de: "het-is-toch-zo-gezond,-laten-we-het-goede-voorbeeld-geven"-mantra slaat m.i. de plank tamelijk belachelijk mis. Als een soort snel barhanggesprek het goede voorbeeld moet geven, geef ik er geen cent voor.
B. de Bruijn
coassistent
Ik heb mijn zeerste twijfels bij dit initiatief. Natuurlijk is het belangrijk dat er minder wordt stil gezeten. De nadelen hiervan op de volksgezondheid worden immers steeds meer duidelijk. Door een staand spreekuur te houden wordt dit belang naar de... patiënt toe uitgedragen. Daarentegen heeft een staand gesprek mijns inziens een veel gehaaster overkomen dan een zittend gesprek. Door zelf te gaan zitten en ook de patiënt een stoel aan te bieden, krijgt de patiënt het idee dat er tijd voor hem of haar wordt genomen. Ik denk dat dit het vertrouwen vergroot. Het is daarom ook dat ik zelfs op de SEH (indien de medische nood dit toelaat) even een krukje erbij neem; om rust uit te stralen naar de patiënt, al is het maar voor twee minuten. Ik ben erg benieuwd naar de meningen van anderen in deze.
r jonquiere
gepensioneerd (huis)arts, amsterdam
Mijn huisartsopleider avant la lettre (ik spreek over eind jaren zestig) maakte er een gewoonte van om - hoe kort ook de huisvisite soms ging duren - altijd zijn jas uit te doen en op de kapstok op te hangen. Ik hoorde zijn patienten van hem zeggen: ..."hij is een goeie dokter, hij neemt altijd de tijd voor je!
R. Karemaker
Psychiater , ''s- Gravenhage
Ik vraag me af wat een vaatdokter vindt van lang staan. Lang geleden die colleges, maar ik meen me toch te herinneren dat lang staan ook spataderen zou kunnen geven of verergeren? Dus mijn gesprekken van minimaal 30 min per gesprek dan standaard met ...steunkousen aan? Anders vraag ik me af of t netto resultaat voor de dokter wel gunstig is. Voorderest ben ik t eens met de gehaaste indruk die ik zou maken, niet helemaal de juiste insteek om je hart uit te storten.