Specialisten helpen specialisten

Specialisten in de Isala klinieken in Zwolle die gebukt gaan onder de gevolgen van een ernstig incident in hun medische zorg, kunnen hun hart luchten bij speciaal daarvoor opgeleide collega’s.

‘Als een patiënt beschadigd raakt, is dat ook voor de arts een dramatische gebeurtenis’, vertelt kinderarts Harry Molendijk, drijvende kracht achter het Centrum Patiëntveiligheid Isala. ‘Deze veroorzaakt veel stress en kan zelfs leiden tot een posttraumatische stressstoornis.’ In theorie kan de arts te rade gaan bij zijn maten, maar tijd voor méér dan een kameraadschappelijk schouderklopje hebben die meestal niet, weet hij. Het Zwolse ziekenhuis wil daarom enkele ervaren artsen en ook verpleegkundigen aanwijzen die, gecoacht door een psycholoog, steun kunnen geven aan collega’s die daaraan behoefte hebben: ‘Heel laagdrempelig, maar net genoeg om te voorkomen dat mensen komen vast te zitten.’

Molendijk heeft zich laten inspireren door een soortgelijk project in het Brigham and Women’s Hospital in Boston (VS), een initiatief van de Amerikaanse anesthesioloog Rick van Pelt. Met de mede door hem opgerichte Medically Induced Trauma Support Services (MITSS) maakt Van Pelt, die afgelopen week op uitnodiging van het Centrum Patiëntveiligheid in Nederland was, zich sterk om het systeem ook elders in de Verenigde Staten te introduceren. Maar, zegt hij telefonisch: ‘Het gaat heel langzaam, want de culture of silence is sterk.’ 

Het gaat Van Pelt dan ook niet alleen om deze peer-to-peer support. Belangrijker is dat die gesprekken leiden tot een andere cultuur, waarin makkelijker dan nu over fouten en complicaties wordt gepraat, ook met de betrokken patiënten. Ook de MITSS ontstond nadat Van Pelt in dat ziekenhuis in Boston een zeldzame complicatie met bijna dodelijke afloop had meegemaakt en daarover – tegen het uitdrukkelijke advies van het Risk Department van het ziekenhuis – juist wél contact opnam met de betrokken patiënt. ‘Ziekenhuizen willen dat niet, omdat ze bang zijn dat een gesprek met de patiënt het risico op een rechtszaak vergroot. Maar het is juist andersom. Twee derde van de patiënten die een rechtszaak aanspannen, doet dat omdat ze precies willen weten wat er met hen is gebeurd.’

Volgens Molendijk is ook in Nederland openheid over calamiteiten allerminst vanzelfsprekend: ‘Als je zoiets meemaakt, vraag je je direct af of het wel verstandig is om contact te zoeken met de patiënt: krijg ik dan geen tuchtzaak aan de broek? Maar zo’n terugtrekkende reactie maakt de kans daarop alleen maar groter. Bovendien is het gezond om de onderlinge communicatie overeind te houden. Voor de patiënt, maar zeker ook voor de arts.’ JV

Meer over Van Pelt en de MITSS op

www.mitss.org