Ruis in de communicatie

Rick Koster en Helma Westerhof geven in hun artikel ‘Ruis in de communicatie’ een aantal adviezen op het gebied van de non-verbale communicatie (MC 14/2005: 572). Enkele ervan zijn zeer zinnig: haal de patiënt persoonlijk uit de wachtkamer, dat geeft meteen een betere sfeer voor de communicatie (een ander voordeel wordt niet genoemd: je onderzoek begint al in de wachtkamer bij het observeren van de patiënt!). Een rommelige spreekkamer geeft de suggestie van een rommelige dokter.

Er zijn echter een paar zaken waarover ik verbaasd ben. In alle huisartsenopleidingen in het land is de arts-patiëntcommunicatie een belangrijk onderdeel van de opleiding, zowel in de opleidingspraktijk als in het cursorische deel op de instituten. Waarom steekt een neurobioloog niet eerst daar zijn licht op?

En waar ik echt niets van begrijp is het eind van het artikel, waarin wordt gezegd dat het ‘ook helpt’ om een consult te beëindigen door ‘aanstalten te maken om te gaan staan door het gewicht naar voren te brengen, de voeten onder de stoel te trekken en de handen plat op tafel of op de leuning van de stoel te zetten. Ten slotte kun je nog demonstratief op je horloge kijken. Opstaan en naar de deur lopen is een laatste redmiddel.

Wat is dit voor rare communicatie! Kun je niet gewoon verbaal een einde maken aan ‘het consult? ‘Neem mij niet kwalijk, maar de wachtkamer is nog vol, ik moet weer verder’ of woorden van gelijke strekking.

Zeist, april 2005

P. van Hasselt, ex-huisarts en ex-docent huisartsenopleiding