IGZ: zorgverlener van goede wil

Vertrouwen in de intrinsieke motivatie van de zorgverlener, een rechtvaardige cultuur en de raad van toezicht vaker op het matje. Plus de patiënt een rol geven bij inspectiebezoeken. Dat zijn de voornemens uit het beleidsplan dat de Inspectie voor de Gezondheidszorg vandaag publiceert.

Het meerjarenbeleidsplan met de titel ‘Gezond vertrouwen’ schetst de plannen van de IGZ tussen 2016 en 2019. Speelden in het vorige beleidsplan 2012-2015 de woorden ‘risico’ en ‘naleving’ een centrale rol, de komende vier jaar lijkt het accent te worden verschoven naar ‘aanspreken’ en ‘leren’.

‘Wij gaan in ons toezicht uit van vertrouwen in de intrinsieke motivatie van zorgaanbieders om de best mogelijke zorg te verlenen. Fouten en ongelukken zijn helaas onvermijdelijk, ook in de zorg. Van belang is dat daarvan wordt geleerd, zodat de veiligheid wordt gewaarborgd en de kwaliteit verbetert’, zo staat in het plan.

Omgangsvormen en aanspreekgedrag zijn ‘toenemend belangrijk’ voor goede zorg, stelt de IGZ. Een angstcultuur blokkeert het lerend vermogen en de inspectie ziet dit als een bedreiging voor de patiëntveiligheid. De toezichthouder werkt aan methodes om de vinger achter zo’n cultuur te krijgen en weegt daarin ‘ons eigen effect op die cultuur’ mee. Kent een instelling een rechtvaardige cultuur, dan zegt de inspectie zich terughoudend op te stellen, maar ‘waar de cultuur onveilig is, spreken wij de bestuurder hierop aan.’ Want, laat de inspectie weten, de beweging die we hebben ingezet en die de komende jaren volop aandacht krijgt, is het aanspreken van management, bestuurder en interne toezichthouder. De IGZ wil de raden van toezicht eventueel samen met de bestuurder uitnodigen voor een gesprek.

Nederland heeft zorgaanbieders nodig die zich ‘betrokken voelen en zich gesteund weten’ in hun streven om de zorg steeds beter te maken, zegt de toezichthouder. Maar verbeteren gaat met vallen en opstaan. ‘In de zorg kan “vallen” echter ernstige gevolgen hebben voor de patiënt. Dat is beangstigend voor de zorgaanbieder, maar ook voor de toezichthouder’, weet de IGZ, die op zoek is naar de juiste balans tussen vertrouwen geven en sanctioneren.

Nieuw is ook de rol van de patiënt. De IGZ wil weten hoe die de zorg ervaart. Een inspecteur zal een patiënt observeren tijdens een bezoek en zal de ervaringen met de zorg die een patiënt deelt op sociale media in de gaten houden.

Eva Nyst

Op donderdag 21 januari verschijnt in Medisch Contact nummer 3 een interview met Sidney Dekker, hoogleraar human error & safety over just culture.

• IGZ Meerjarenbeleidsplan Gezond vertrouwen 2016-2019

Lees ook: 

• Dossier Kwaliteit & veiligheid