Goedkoop en effectief vaccin tegen rotavirus

Er is een nieuw vaccin tegen het rotavirus. De werkzaamheid is redelijk, de veiligheid is goed en het is bovendien betaalbaar en lang ongekoeld te bewaren. Dat blijkt uit een studie van Sheila Isanaka e.a gepubliceerd in NEJM.

Ongeveer 37 procent van alle jaarlijkse sterfgevallen door diarree onder kinderen jonger dan vijf jaar is het gevolg van een rotavirusinfectie. Een groot deel van deze kinderen leeft in Afrika bezuiden de Sahara. Een vaccin tegen de virusinfectie is daarom zo belangrijk omdat anders dan bij andere veroorzakers van diarree betere sanitaire voorzieningen, hygiëne en waterkwaliteit geen bescherming tegen de ziekte bieden. In 48 landen zijn al twee vaccins beschikbaar (Rotarix en RotaTeq) maar die zijn duur en de aanvoer ervan verloopt niet zonder haperingen, onder meer omdat ze in gekoelde toestand bewaard moeten worden. Dat laatste geldt niet voor het nieuwe middel, dat gedurende 24 maanden ‘thermostabiel’ blijft bij een temperatuur van 37 graden Celcius.

Isanaka e.a. deden een randomized controlled trial (RCT) in Niger om de werkzaamheid en de veiligheid van BRV-PV, zoals de codenaam voor het nieuwe vaccin luidt, te testen, waarvoor ze ruim 3500 gezonde kinderen includeerden. Die kregen drie dosissen van het vaccin (in de zesde, tiende en veertiende week na de geboorte) of een placebo. De resultaten: er deden zich 31 gevallen van ernstige gastro-enteritis veroorzaakt door rotavirus voor in de gevaccineerde groep en 87 gevallen in de placebogroep. Isanaka e.a. berekenen een werkzaamheid van 66,7 procent. Anders gezegd: er waren 4,3 minder gevallen van rotavirusinfectie per honderd kinderjaren in de vaccingroep dan in de placebogroep. De onderzoekers vonden geen noemenswaardige bijwerkingen.

De mortaliteit verschilde niet significant tussen beide groepen: er waren 27 sterfgevallen in de vaccingroep, 22 in de placebogroep, die voornamelijk werden veroorzaakt door infecties en metabole stoornissen. Invaginatie (intussusceptie) kwam niet voor.

Commentatoren Mathuram Santosham en Duncan Steele achten het nieuwe vaccin een goede aanvulling op het bestaande arsenaal. De ‘bescheiden werkzaamheid’ is volgens hen vergelijkbaar met de andere vaccins, een trial die momenteel in India loopt zal dat oordeel mogelijk nog aanscherpen. Ze stellen dat dankzij de vaccins tot 2030 in potentie bijna 2,5 miljoen doden voorkomen kunnen worden.

www.nejm.org

doi: 10.1056/NEJMoa1609462

doi: 10.1056/NEJMe1701347