Dubbel remmen RAAS geeft bijwerkingen

Het renine-angiotensine-aldosteron-systeem (RAAS) dubbel remmen vermindert de mortaliteit niet. Er lijken wel voordelige effecten te bestaan, maar de kans op ernstige bijwerkingen is groot. Dit concluderen Harikrishna Makani e.a. op basis van een meta-analyse. Ze schrijven erover in de BMJ.

ACE-remmers en angiotensine-II-receptor-antagonisten remmen allebei het RAAS. Het zou een versterkend, synergistisch effect hebben om deze samen te geven, waardoor hypertensie en albuminurie beter behandeld zouden kunnen worden, met mogelijke voordelen voor hart en nieren. Makani en de zijnen wilden weten of dubbeltherapie ook daadwerkelijk resulteert in een lagere mortaliteit. Ze analyseerden de gegevens van gerandomiseerde trials waarin combinatietherapie met monotherapie werd vergeleken. Uit de data van 68.405 patiënten met een gemiddelde follow-up van een jaar kwam geen significant verschil naar voren in algehele en cardiovasculaire sterfte.

Uit een subgroepanalyse kwam naar voren dat hetzelfde opging voor de patiënten met hartfalen. In de groep zonder hartfalen was de totale sterfte wat hoger in de dubbeltherapiegroep.

Wel werden de dubbeltherapie-patiënten bijna een vijfde keer minder opgenomen wegens hartfalen. Dat verschil zat hem vooral in de groep patiënten die al bekend was met hartfalen. De kans op hyperkaliëmie, hypotensie en nierfalen nam echter fors toe. Ook stopten er meer mensen met de behandeling vanwege bijwerkingen.  

Sophie Broersen

Bron:

• BMJ 2013; 346: f360, doi: 10.1136/bmj.f360