Dood spoor

Het Eindhovense tuchtcollege geeft een huisarts een waarschuwing voor zijn diagnostiek en beleid bij een subarachnoï­dale bloeding (MC 50/2005: 2030). Men kan zich echter afvragen of een bekwame collega niet op dezelfde wijze zou hebben gehandeld. De harde effectmaat is het procentuele verschil tussen de gestelde en de nosologische diagnose (subarachnoïdale bloeding). In de literatuur wordt gemeld 12-53 procent (JAMA 2004; blz. 866-9).

De eerste bloeding bij de patiënt manifesteerde zich met een vaste nek, zonder bewustzijnsverschijnselen of duizelig­heid (Hunt-Hess graad 1-2). Hierbij is de kans op een verschil van de initiële en de laatste diagnose 23 procent. Hiermee vervallen de door het college genoemde eerste en tweede mogelijkheid bij de overweging. Het grootste deel van de verkeerde diagnosen werd in het onderzoek door de specialisten gesteld. Ook een ander onderzoek toont hetzelfde beeld (Stroke 1996; 27: 1558-63). In dit onderzoek was zelfs een kliniek met 35 procent verschil. Als specialisten met uitgebreide diagnostische mogelijkheden eenderde van de diagnosen verkeerd stellen, hoe zou het dan met de diagnostische mogelijkheden van de huisarts zijn?

Ook de bevinding van een vaste nek, zoals vermeld in de status, doet hier niet aan af. Nekbeperking die kort te voren al aanwezig was, kan niet worden gebruikt om de tweede episode van subarachnoïdale bloeding te diagnosticeren. Hiermee vervalt de vierde mogelijkheid van de overwegingen.

In het laatstgenoemde onderzoek wordt een epidemiologisch criterium voor een ‘misdiagnosis’ genoemd: diagnose >24 uur vertraagd. Op 19 juni 2005 om 19.30 uur werd de mogelijkheid van een SAB overwogen; 23,5 uur later werd de diagnose gesteld.

Concluderend kunnen we stellen dat in de literatuur de diagnostische resultaten van specialisten tegenvallen en de criteria voor insturen verschillen. Van huisartsen kan niet worden verlangd dat ze beter presteren dan specialisten. De uitspraak van het tuchtcollege houdt geen rekening met de literatuurgegevens.

Groningen, december 2005

A. Knol, huisarts