Laatste nieuws
Simone Paauw
Simone Paauw
8 minuten leestijd

Doktersromans: Heimelijke escapade naar een happy end

6 reacties

Nergens zoveel geheimen als in doktersromannetjes. Inge­wikkelde intriges waardoor de lezer – als zij niet beter wist – gaat twijfelen of het ooit nog goed komt met de twee hoofdpersonen. Gelukkig is er altijd een happy end.

tekst Simone Paauw

Aan het eind van het verhaal verklaren de man en de vrouw elkaar de liefde. Dat is de essentie van de liefdesroman. Ook die van de doktersroman. Het happy end is een gegeven: het loopt altijd goed af. Het zijn dan ook de voorafgaande gebeurtenissen die het verhaal voor de lezer spannend moeten maken. Want een alledaagse start van een relatie – zoals u en ik waarschijnlijk hebben meegemaakt – leent zich niet voor een meeslepend romantisch verhaal. Behalve onmogelijke verliefdheden, lasten uit het verleden, bizarre misverstanden en akelige meningsverschillen zijn intriges en geheimen dankbare omstandigheden om de onafwendbare liefdesverklaring uit te stellen tot de laatste pagina’s. In die zin is er weinig veranderd als je de doktersroman uit de jaren zestig vergelijkt met hun hedendaagse pendanten. Er wordt nogal wat stilgehouden, hetgeen het zorgeloos opbloeien van een mooie liefdesrelatie meestal niet ten goede komt.

Een conclusie uit dit niet zo wetenschappelijke liefdeslectuuronderzoek is dat de romanschrijvers in de jaren zestig hielden van ingewikkelde, soms ronduit bizarre plots. Zo is het bijna onvoorstelbaar dat de briljante, beroemde hersenchirurg Erwin zijn nieuwe verloofde Vera – dokteres in dezelfde kliniek – niet vertelt dat hij een vrijwel inoperabele hersentumor heeft. Na een ernstige relatiedip – zij verlooft zich zelfs met hersenchirurg Siegfried – en een wonderwel geslaagde operatie door Siegfried, komt het toch nog goed tussen Erwin en Vera (De laatste kans*). Een ander voorbeeld is de roman Morfine waarin de getalenteerde vrouwelijke chirurg Annette Thorbeck na de dood van haar man haar toevlucht neemt tot morfine om zichzelf op de been te houden. Het gebruik blijft niet zonder gevolgen, enkele verpleegkundigen en artsen worden wantrouwig en proberen haar voor hun eigen gewin nog verder onderuit te krijgen. Gelukkig is er ook dokter Eckstein die haar trouw de hand boven het hoofd houdt en al die tijd heimelijk grote liefde voor haar koesterde. Uiteindelijk blijken Thorbeck en Eckstein de ware voor elkaar (Morfine*).

Seks
In de doktersromans uit de jaren zestig wordt een beeld geschetst van overmatig aan hun werk toegewijde artsen die getrouwd of verloofd zijn, maar zich geen tijd gunnen enige aandacht te schenken aan hun geliefde, waardoor de relatie op de klippen dreigt te lopen. Naar intimiteit of seks wordt verwezen, maar nooit te expliciet. Heel anders is dit in recentere doktersromans. Hier heerst een lossere seksuele moraal en bovendien is er altijd sprake van een onontkoombare fysieke aantrekkingskracht, waardoor het vrijwel altijd komt tot ‘ongeplande’, vaak gedetailleerd beschreven seks met allerlei toestanden achteraf, zoals schaamte of onverwachte zwangerschappen. Van een verloving of huwelijk is pas sprake aan het eind van het verhaal, als alles goed is gekomen, tenzij er sprake is van een verstandshuwelijk om het verhaal aan het rollen te brengen. Belangrijk voor het happy end is het vooruitzicht op een huis vol kindertjes. De plots zijn in de modernere doktersroman eenvoudiger en voorspelbaarder, maar er wordt nog altijd veel geheim gehouden. Bovendien is het type geheimen sinds de jaren zestig veranderd. Zo proberen traumaspecialist Jake en aios Hannah in Een verrassend besluit (2012) het ontluiken van hun relatie geheim te houden voor de afdeling, en probeert Hannah ondertussen ook nog haar armoedige verleden en haar delinquente broer te verzwijgen voor Jake.

Ook de onverwachte zwangerschappen leiden nogal eens tot grote geheimen. De hoofdpersonen in Onweerstaanbare dokter bijvoorbeeld – hij een neonatoloog en zij een verloskundige – zijn jaren geleden uit elkaar gedreven nadat zij hun baby tijdens de zwangerschap verloor. Als ze na een kort samenzijn – hij is immers onweerstaanbaar – opnieuw zwanger is, verzwijgt ze dit voor hem. Hij komt er pas achter als haar leven aan een zijden draadje hangt door een zwangerschapsvergiftiging. Gelukkig loopt het goed af met zowel de baby als de ouders.

In de wereld van de doktersroman blijkt telkens weer: voor een happy end blijft een geheim geen geheim. Geheimen worden vrijwillig of onvrijwillig prijsgegeven. Misverstanden worden uitgepraat. De paden worden geëffend om een sfeer van onvoorwaardelijk vertrouwen en onaantastbare liefde te laten ontstaan. De moraal: zonder geheimen leeft u nog lang en gelukkig.

* Van deze romans is het precieze verschijningsjaar niet te achterhalen; jaren zestig is een schatting op basis van de omslag.


‘Jake, je moet echt opstaan’

‘Jake’, zei ze op dringende toon, maar hij gaf geen krimp. Toen ze zich had aangekleed, schudde ze zijn schouder zachtjes heen en weer. ‘Wakker worden. Er komt een gecrashte motorrijder aan.’
Kreunend draaide hij zich om op het smalle bed.
Lieve hemel, was hij altijd zo moeilijk wakker te krijgen? Hoe was hij dan in vredesnaam door zijn arts-assistentschap heen gekomen?
‘Serieus Jake, je moet echt opstaan.’ Ze was niet van plan om dit nieuwe spoedgeval in haar eentje te behandelen, dus deed ze de leeslamp naast het bed aan.
‘Ik ben al wakker.’ Hij kwam overeind en knipperde de slaap uit zijn ogen. ‘Zei je “gecrashte motorrijder”?’
‘Ja, je moet opschieten.’ Ze gooide zijn kleren in zijn schoot en moest toegeven dat ze onder de indruk was. Als Jake wakker werd, werd hij snel wakker. In minder dan dertig seconden had hij zich aangekleed en was hij klaar om aan het werk te gaan. ‘Laten we gaan.’
Was hij gek geworden? ‘Ga jij maar eerst’, zei ze terwijl ze hem in de richting van de deur duwde. ‘We kunnen niet tegelijk de afdeling op lopen.’
Even aarzelde hij, maar daarna knikte hij kort, opende de deur en liep de gang op.
Hannah wachtte twee volle minuten voordat ze achter hem aan ging. Het was een illusie om te denken dat ze hun relatie lang geheim zouden kunnen houden, bedacht ze.


uit: Onweerstaanbare dokter, Caroline Anderson, 2012, oorspronkelijke titel: The Fiancée He Can’t Forget, uitgeverij Harlequin Holland. Blz. 286


‘Mocht hij nú een vrouw aan hem binden?’

De pijn was weer ondraaglijk. Eerst had hij er geen acht op geslagen en gedacht dat hij een beetje overwerkt was. Maar het werd steeds erger, de pijnaanvallen waren bijna niet uit te houden.
Als arts had hij de beschikking over sterk verdovende medicijnen, maar zelfs de grootste dosis hielp amper meer. Zijn toestand werd steeds slechter.
Toen hij Vera vroeg zijn vrouw te worden, had hij ook al ernstige klachten gehad, maar had hij altijd nog in een herstel geloofd.
Intussen waren zijn angstige vermoedens bijna zekerheid geworden. Mocht hij onder zulke omstandigheden een vrouw aan hem binden?
Nee, hij dacht van niet. Ook niet als de vrouw zelf arts was.
In ieder geval moest hij voor zichzelf zekerheid hebben. Tot nu toe was hij dat steeds uit de weg gegaan, omdat hij tamelijk zeker was van zijn eigen diagnose en wilde vermijden dat men in de kliniek iets over zijn toestand te weten zou komen. Daarom wilde hij zich ook niet door één van zijn collega’s laten onderzoeken.


uit: De laatste kans, Marianne Schwarz, oorspronkelijke titel: Dr. Veras Opfergang, uitgeverij Pocketclub Nederland, Den Haag. blz. 33


‘Ik wil niet dat hij het weet’

Ben liet haar los en hij ging verzitten om haar gezicht te kunnen zien. ‘Wil je dat ik je help om het hem te vertellen?’, vroeg hij.
Haar ogen vlogen geschokt open. Matt! Matt, die was dichtgeklapt en haar met haar verdriet had laten zitten. Ze had niet eens aan hem gedacht, maar….
‘Nee! Nee, dat kan niet!’, zei ze verwilderd, zich aan Ben vastklampend. ‘Ik wil niet dat hij het weet.’
Ben fronste zijn voorhoofd. ‘Maar hij moet het weten. Amy, dit is zijn baby. Dat moet hij weten. En jij hebt hem nodig. Hij zal zijn verantwoordelijkheid moeten nemen. Hij had beter moeten weten dan je weer zwanger te maken. Ik kan hem wel wat.’
Ontkennend met haar hoofd schuddend sloeg ze haar armen om haar knieën. ‘Nee. Ben, ik heb hem gezegd dat ik aan de pil was. Het is niet zijn fout, niet zijn verantwoordelijkheid. En ik heb hem niet nodig. Ik kan niet meer op hem rekenen. Als er iets misgaat – ’
‘Dat gebeurt niet.’
‘Het kan! Ben alsjeblieft! Hij kan het niet aan, en ik kan dat niet nog eens aan. Dan doe ik het liever alleen. Je mag het hem niet vertellen. Alsjeblieft, Ben, beloof me dat je niets zegt.’


uit: Een verrassend besluit, Laura Iding, 2012, oorspronkelijke titel: Dating Dr Delicious, uitgeverij Harlequin Holland. Blz 204


‘Ze stoot de naald in haar dijbeen’

Met een zucht gaat zij aan de schrijftafel zitten en trekt een la open, waarin een kleine naald ligt. Annette Thorbeck aarzelt. Dan gaat ze snel naar de deur, rukt hem open en kijkt de gang af. Ze doet de deur weer dicht en doet hem op slot. Dan maakt zij haar jarretelles op haar linkerdijbeen los en stroopt haar kous tot de knie af. Zij neemt een spuitje uit het medicijnkastje, steekt er een naald op, drukt een ampul tussen kolf en naald, drukt met haar duim op de kolf tot er wat vocht aan de punt van de naald verschijnt en stoot de naald in haar dijbeen. De kleurloze vloeistof uit de ampul zal spoedig zijn werk doen en zijn geheimzinnige krachten op de hersenen laten uitwerken, iedere pijn en iedere angst verdrijven.


uit: Morfine, Johann Malum, oorspronkelijke titel: Morphium, uitgeverij Pocketclub Nederland, Den Haag. blz. 33



Zie ook


Bent u dokter en verslingerd aan dokters­romans?

Medisch Contact verloot drie pakketten met doktersromans onder lezers die dit openlijk toegeven en toelichten in een reactie onder dit artikel. De romans zijn inmiddels verzonden, de actie is afgesloten.


<b>Download dit artikel (PDF)</b>

Win een pakket doktersromans

liefde
  • Simone Paauw

    Simone Paauw interviewt het liefst de ‘gewone arts’ met een bijzonder verhaal. Ze heeft aandacht voor diversiteit en inclusie in de breedte, discriminatie en grensoverschrijdend gedrag (op de werkvloer) en de positie van vluchtelingen en vluchteling-artsen. (Gezondheids)recht en medisch tuchtrecht hebben haar bijzondere interesse.  

Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • Lesley

    coassistent

    Dokter en verslingerd aan doktersromans? Ja, absoluut. Hoewel nog coassistent beantwoord ik deze vraag met een volmondige 'ja'. Heerlijk om te ontspannen met een boek, of dit nu een doktersroman is of literatuur. Vooral tijdens vakantie passen de boe...kjes makkelijk in de tas, heerlijk voor onderweg of op het strand. Dat de verhalen niet realistisch zijn... nou en? Heerlijk dromen mag toch! Ik doe dus ook graag mee aan de verloting.

  • Hanneke Tan

    huisarts, Giethoorn

    Ik doe ook mee. Lees doktersromans nog in elke vakantie. Het is voor mij ontspanningsliteratuur. De doktersromannetjes van de Bouquetreeks zijn goed voor 1,5 uur bij het zwembad. Verslavend. Overigens ben ik 42 en dus nog ruim onder de 50 jaar. Het l...eest zo maar weg. Na een paar dagen is het weer genoeg, dan komt de 'echte 'literatuur uit de tas (inmiddels op e-book). Maar dan heb ik minstens 20 doktersromans verslonden. Zoek ook altijd even in de bibliotheek van campings of vakantieparken. Er liggen er altijd wel een aantal die ik niet ken.

  • Valerie

    coassistent

    Al sinds ik jong ben verslind ik boeken. Toen ik tiener was vond ik het geweldig weg te dromen in fantasieboeken, paardenboeken en boeken van Paul van Loon. Aangezien mijn moeder wel aan de 200 harlequin bouquetreeks kwam en die dus altijd in huis wa...ren, las ik af en toe ook één van die boeken uit die standaard 155 woorden telde. Tegenwoordig ben ik echter meer van andere soorten boeken, alhoewel vasmpierenromans en doktersromans ook af en toe in een spontane actie in huis worden gehaald en met een kopje thee en een deken over me heen binnen een dag uitgelezen worden. Soms is het gewoon fijn met het verstand op nul mee weg te dromen met de hoofdpersone en, alhoewel die happy ending toch altijd wel komt, de reis ernaartoe mee te beleven. Een paar extra doktersromans komen dus altijd van pas!

  • F.D. Brons

    huisarts np, 'S-GRAVENHAGE

    Ik herinner me één doktersroman gelezen te hebben, en dat was meteen de moeder aller doktersromans: "Zuster Belinda", van de hand van de journalist Peter Andriessen. Het is een geslaagde parodie uit de zeventiger jaren, waarin dokters met namen als D...ushkind, Winfield (cardioloog!), Van Nelle, Drum en Stuyvesant 'het' doen met zusters genaamd Belinda, Camel en Miss Blanche. Naast deze verholen waarschuwing tegen het roken en naast moord en doodslag (gevolgd door taxidermie) komen in deze spannende roman alle toen bekende perversiteiten aan bod: infanticide, necrofilie, incest en bestialiteit (het lievelingspaard van dr. Dushkind luistert naar de naam 'Hot Alice'). Dokter Dushkind maakt hierop nachtelijke ritten om zich in belendende dorpen tegoed te doen aan het bloed van jonge maagden.
    De absurditeit van het verhaal overtreft de pornografische kwaliteiten en is daardoor zeer geschikte lectuur voor onder de kerstboom. Het is hier en daar nog antiquarisch verkrijgbaar.

  • Jolanda

    Arts, ENSCHEDE

    Jazeker doe ik mee aan deze actie. Het meest beruchte en beroemde genre uit de literatuur. En dan ook nog eens over onze beroepsgroep. Wat is er nou mooier dan je helemaal weg te laten voeren in een absoluut niet realistisch flut verhaal. Heerlijk vo...or op vakantie aan het strand met een cocktail in je hand of voor de open haard met een goed glas wijn. Nog leuker en absolute aanrader is om in een groep dit verhaal voor te lezen, de hoofdrolspelers worden door verschillende personen voorgelezen. Gegarandeerd een hilarische avond.

  • Marloes

    arts-onderzoeker

    Ik doe mee! Ik lees tegenwoordig eigenlijk nooit meer doktersromans, maar mijn oma had vroeger een uitgebreide collectie 'meisjesromans' van Cissy van Marxveldt en consorten. Als puber vond ik het heerlijk om daar bij weg te dromen. Mijn favoriet was... getiteld 'Secretaresse van de Chirurg'. Uiteraard was de secretariële carrière van de hoofdpersoon geen lang leven beschoren en maakte ze snel 'promotie'. Hoewel ik niemand van jonger dan 50 ken die tegenwoordig doktersromans leest, is het genre in een andere vorm denk ik nog steeds erg populair. Ik ken namelijk wel heel veel leeftijdsgenoten die elke aflevering van Grey's Anatomy en (vroeger) ER aan de buis gekluisterd zijn. Blijkbaar scoort het 'heldhaftige arts valt voor verlegen co-assistent / charmante patiënte / mysterieuze nachtverpleegkundige'-genre nog steeds, maar nu in een andere vorm. In deze koude winterdagen kruip ik graag met een boek voor de open haard, dus ik doe graag mee aan de verloting!

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.