De zorg is niet betrouwbaar

De artikelen ‘De zorg is niet betrouwbaar’ (MC 33-34/2007: 1347) en ‘Concreet verbeteren’ (MC 33-34/2007: 1352) passen in de door velen gedeelde zorg over de kwaliteit van ons medisch handelen. Collega Damen behoort tot hen, al bracht hij het nieuws over de slechte resultaten van het Nijmeegse hartcentrum niet zelf in de openbaarheid, zo blijkt.

Net als de onderzoekers van het tweede artikel is hij op zoek naar oplossingen die, om in managementtermen te spreken, ‘kunnen worden geoperationaliseerd in kwaliteits­systemen’. Ik vraag mij af of er niet veel andere factoren bij de aanpak van het probleem moeten worden betrokken.

De westerse geneeskunde is ‘doe-geneeskunde’ geworden. Niet ingrijpen wordt (ook in tuchtrechtzaken) vaak als verwijtbare nalatigheid beschouwd. Iedereen, inclusief de patiënt en zeker de hele farmaceutische en medisch-technologische industrie, vindt dat er meer gediagnosticeerd, meer geopereerd en meer medicamenteus moet worden behandeld.

De specialist, de poortarts, de huisdokter, de verpleegster en de laborant moeten het allemaal maar (goed en veilig) kunnen en dat wordt ook van hen verwacht als hun diploma’s zijn afgevinkt op het kwaliteitsformulier. Weinigen durven te zeggen dat aan hun opleiding wel eens het een of ander ontbrak. Je moet het tegenwoordig allemaal weten en kunnen als je de opleiding en de betreffende bijscholing maar hebt gevolgd.

Een andere factor die ongetwijfeld een belangrijke rol speelt,  is de gêne om toe te geven dat je iets (nog) niet (goed) kunt of dat je iets (misschien) fout hebt gedaan. 

Bovengenoemde factoren spelen in Nederlandse zieken­huizen een cruciale rol bij elke poging de zorg te verbeteren. Maar ze zijn moeilijk te ‘operationaliseren’.

Oostkappele, augustus 2007

George P.A. Joosten, kinderarts n.p. M.Ph.