De postbode en het lam

Het was een mooie voorjaarsdag in 1977 of 78, daar wil ik vanaf zijn. Een behoorlijk druk spreekuur in mijn plattelandspraktijk in het hoge noorden. Gelukkig ook een aantal eenvoudige zaken, zoals bloeddruk- en pilcontroles. Want dat deed je nog in die tijd. Je was vaak blij dat de spreekuren niet verstoord werden door bevallingen of spoedgevallen. Van bevallingen in de avond of nacht werd je weliswaar moe, maar het zette niet je dagprogramma op de kop. En ik heb er heel wat mogen doen.

Maar die ochtend kwam er toch een spoedbericht. De postbode was op zijn weiland onwel geworden en in elkaar gezakt; of ‘dokter’ maar zo snel mogelijk wilde komen. Een kwartier later stond ik op het weiland aan de rand van het dorp en moest te midden van enkele buurtbewoners de dood van de man constateren. Een nog grauw gezicht, vervormbare oogbollen en uiteraard geen hartslag of ademhaling. Aan reanimeren dacht ik gewoon niet. Dat was destijds nog niet zo gebruikelijk. Bovendien was hij al minstens een kwartier overleden.

Een omstander vertelde dat de postbode had staan trekken aan een lam en daarbij subiet onderuit was gegaan. Toen zag en hoorde ik opeens het blatende schaap, duidelijk in barensnood. Als plattelandsdokter had ik de nodige bevallingen gezien bij koeien; over het algemeen een stuk eenvoudiger dan bij ons mensen. De veearts woonde ruim 15 kilometer verderop. Als vanzelf trok ik mijn handschoenen aan (je doktertas bevatte gelukkig van alles, want je wist maar nooit) en voelde al snel een dwarse voorpoot. Twee buurtgenoten hielden het schaap even in bedwang en ik kon het lammetje wat terugdrukken, de poot rechttrekken naast de andere voorpoot en even later lag daar het lam, levend en wel. Nog geen tien minuten later gevolgd door een broertje of zusje lam. Want daar heb ik toen echt niet naar gekeken. Wel heb ik het vervoer en andere zaken geregeld voor onze overleden postbode.
Ruim een uur later kon ik mijn spreekuur voortzetten, ook al was een aantal patiënten naar huis gegaan. Maar die werden keurig gebeld. U kunt zich voorstellen waar het gesprek die avond in het café over ging. Ach, ze kunnen slechtere verhalen over je vertellen.

D.A.A. van der Wedden, huisarts van 1973 tot 1979

Meer lezersbijdragen Dokters en dieren