Cystatine C en gezond ouder worden

Cystatine C is een stof die door bijna alle lichaamscellen wordt geproduceerd en op een constant niveau in het bloed aanwezig is. Bij verslechtering van de nierfunctie stijgt het niveau van cystatine C (net als dat van creatinine). Het is daarmee een nieuwe maat voor de nierfunctie, die bovendien in relatie blijkt te staan met het lichamelijk functioneren op hogere leeftijd.

Mark Sarnak c.s. tonen dit verband aan in hun onderzoek in Archives of Internal Medicine van 28 januari. Met een zesjarige follow-upstudie onderzochten ze bij een groep van 2140 proefpersonen van gemiddeld 74 jaar het verband tussen nierfunctie - aan de hand van het cystatine-C-gehalte - en het functioneren op hogere leeftijd. Bij aanvang van het onderzoek ging het alle proefpersonen goed. Dat betekent dat ze vrij waren van kanker, hart- en vaatziekten, COPD en andere lichamelijke en cognitieve beperkingen.

Na gemiddeld 4,3 jaar kampten 873 personen met één van de volgende complicaties: 138 personen kregen met cognitieve beperkingen te maken, 238 met lichamelijke beperkingen, 34 met COPD, 146 met kanker en 317 met hart-en vaatziekten. Patiënten met een verhoogd cystatine-C-gehalte hadden een significant hoger risico op cardio­vasculaire aandoeningen en op cognitieve en fysieke beperkingen.

Het effect van de nierfunctie op het functioneren op hoge leeftijd was nog niet eerder onderzocht. Dat er een relatie bestaat, is nu duidelijk, maar hoe die precies in elkaar steekt nog niet. Toekomstig onderzoek moet uitwijzen of cystatine C het makkelijker maakt om ouderen met een verhoogd risico op te sporen. Ook moet nog worden bestudeerd of het verlagen van het cystatine-C-gehalte een positief effect heeft op het beperken van reeds opgedane nierschade en op het verouderingsproces. << RZ

Arch Intern Med. 2008; 168: 147-53