Chirurg in Ghana - Good Doctor!

Wanneer word je hier in Ghana gezien als een goede dokter? Zeker als je altijd een rits medicijnen voorschrijft. Tenslotte wordt er voor een consult betaald en daar hoort, nodig of niet, medicatie bij. Ik doe dat niet en dat levert dus geen punten op.

Ook de bereidheid om patiënten op vreemde plaatsen tussendoor te zien, wordt erg gewaardeerd, want dan denkt men een voorkeursbehandeling te krijgen. Ook dat doe ik niet en dat wordt me weer niet in dank afgenomen.

Een blanke huid levert hier echter altijd nog een kleine bonus op. Dus hoe beoordeelt men mijn strikte gedrag dat is ingegeven om te overleven in die medische jungle hier? Je weet het niet, want je hoort er niets over.

Maar na een jaartje komen er toch allerlei presentjes naar m’n huis. Zes eieren staat voor ‘alles is in orde, bedankt’. Complete kant-en-klaarmaaltijden worden thuis op de tafel gezet. Soms een mand met daarin jams, tomaten, garden eggs en bovenop een kakelende kip. Een do it yourself-pakketje. Hoe houd je die kip rustig?

Een ram, die je op een buitenpost in dank aanvaard, wordt achter in je auto gelegd. Na 150 km is de auto een beestenstal. Iemand van het abattoir zorgt voor een degelijke oplossing.

Tijdens onze afwezigheid wordt via de achterdeur een kip gepresenteerd. Onze cook waarschuwt ons deze niet te eten. Ze heeft een droom gehad, waarin ik erg ziek werd (= dood ging) na het eten van een kip die via de achterdeur werd gebracht. Zo’n stevige kip niet eten? Dat kost moeite.
Om haar gezichtsverlies te besparen, wachten we maar een dagje met het klaarmaken. Binnen 24 uur sterft de kip tegen alle verwachtingen in een natuurlijke dood en de cook heeft duidelijk gescoord en slaakt een langgerekt ‘Eèèèh!’

Een dag later komt er weer een kip - onder begeleiding van zang en gebed en via de voordeur. ‘Direct opeten, geen probleem’, zegt de cook. Via de voordeur, dus geen narigheid.

Soms brengt men een fles honing. De gever neemt dan eerst zelf een slokje om te tonen dat hij het goed met je voor heeft en overhandigt dan pas de fles.
Door die giften voel je je geapprecieerd en je krijgt de indruk dat men redelijk tevreden is over verleende diensten.

Vijf jaar na onze start zitten we op onze veranda te praten met een goede bekende van hier.
Langs zijn neus weg zegt hij dat iedereen drie maanden na onze komst vond dat er een wel heel bekwame dokter in Techiman was gekomen. Hij kon immers al na drie maanden een nieuwe High Roof Nissan Patrol aanschaffen. Dat was hier nog niet eerder gebeurd; ieder ander had daar veel langer over gedaan.
We waren met stomheid geslagen. Bij aankomst in Accra hadden we direct een Nissan besteld en betaald van de opbrengst van de verkochte praktijk en het huis in Nederland.

Doordat de dealer problemen had met de invoer en de tax duurde het afleveren van de auto drie maanden. Toen ik na die tijd met de splinternieuwe auto het ziekenhuisterrein opreed, had ik geen weet van hun argumenten, maar het maakte me dus direct een goede dokter.
Inmiddels vertoont onze auto oldtimer-trekjes. Maar als een dure auto hier zo’n belangrijke rol speelt in de beoordeling van je medisch handelen, vraag ik af wat er nu over mij wordt gezegd? Misschien hoor ik dat over vijf jaar op de veranda.

Harry H.J. Wegdam, chirurg in Techiman, Ghana

Beeld: Harry Wegdam

PDF van dit artikel