Betrouwbaarheid volgens Google

‘On the telephone-line I am anyone, I am anything I want to be.’ De tekst komt uit het nummer Santa Monica van de Australische groep Savage Garden. Het werd uitgebracht in 1997, net voordat internet de communicatie in onze wereld overnam. ‘The telephone-line’ zouden we nu vervangen door ‘my internet site’, maar verder heeft de tekst geenszins aan actualiteit ingeboet.

Op internet is iedereen precies wie hij wil zijn. De angstaanjagende barbaren in World of Warcraft zijn eigenlijk verlegen pubers, achter die leuke 16-jarige jongen in de chatroom die jou wél begrijpt schuilt een stinkende vijftigplusser die met je wil afspreken als je ouders niet thuis zijn, en de Nigeriaanse prins die zijn enorme familiefortuin met u wil delen licht u op vanuit het internetcafé op de hoek.

Een paar certificaten van betaalsites daargelaten is er geen enkele wijze om betrouwbaarheid vast te stellen, anders dan de voorkennis van het bestaan van een site. U neemt bijvoorbeeld zomaar aan dat www.medischcontact.nl daadwerkelijk leidt naar de website van dit tijdschrift, maar hoe weet u dat zo zeker? Voor de rest baseren de meesten van ons – en zeker de meeste van uw patiënten – zich op Google: hoe hoger de indexering bij een zoekopdracht, des te betrouwbaarder de site.

Op internet is iedereen precies
wie hij wil zijn

Dat valt in de praktijk erg tegen. Toets een willekeurige (bij voorkeur chronische) ziekte uit uw vakgebied in en bekijk de eerste tien hits. Zo geeft ‘reumatoïde arthritis’ als zoekterm slechts twee organisaties van artsen: op 3 het Nederlands Huisartsen Genootschap en op 10 het Erasmus MC. Wikipedia staat natuurlijk op 1. Opvallend hoog scoren ook de farmaceuten: Abbott op 2, MSD op 5 en Novartis op 7.

Dit laatste kán geen toeval zijn, want Google werkt niet met toeval. Aangezien het een absurde gedachte is dat andere websites graag naar farmaceutenpagina’s verwijzen, moet je wel concluderen dat deze bedrijven de zoekmachine gewoon betalen voor een hoge indexering. Onjuist wil ik hun informatie niet noodzakelijkerwijze noemen, maar onafhankelijk is zij zeker niet.

Van andere sites is het weer volledig onduidelijk wie hem in de lucht houdt. Een patiënt die lotgenoten wil informeren? Een bezorgde arts? Een verwarde ziel die onzin post? Toch stiekem een farmaceut die reclame wil maken? Of wellicht een orthomoleculaire oplichter?
Tussen de eerste vijftig hits zul je de Nederlandse Vereniging voor Reumatologie niet vinden, maar wel genoeg adviezen voor het alternatieve circuit, niet zelden door de aanbieders hiervan zelf. En hun pagina’s zien er niet alleen prachtig uit, de teksten zijn ook hartverwarmend.

Overigens is dit nog erger als je zoekt op ‘ziekte van Lyme’ of ‘ziekte van Pfeiffer’, en bij deze zoekopdracht zul je de Nederlandse Vereniging voor Medische Microbiologie weer niet vinden in de top 50. Hoe hoog scoort úw beroepsvereniging eigenlijk bij de voor u belangrijke ziektes?

‘I could be a supermodel, or Norman Mailer…’ gaat het nummer van Savage Garden verder. Voor een nieuwe versie zouden ze er wellicht van kunnen maken: ‘I could be a superdoctor or a merciless quack, and you wouldn’t know the difference… or would you? ’

Miquel Ekkelenkamp is arts-microbioloog en schrijver (onder de naam Bulnes)

Klik hier voor alle bijdragen van de column Uitbraak.

Klik hier voor een link naar het nummer van Savage Garden.