‘Passende zorg in de laatste levensfase: niet alleen een zaak van dokters’

Zorgprofessionals in de Achterhoek werken samen aan betere zorg in de laatste levensfase. ‘Dit is niet alleen een zaak van dokters. Iedereen die dagelijks werkt met kwetsbare ouderen of ongeneeslijk zieke patiënten voelt de noodzaak. Het is inspirerend om te zien dat heel veel zorgprofessionals in deze regio daar graag aan bijdragen.’

Aan het woord is George Kienstra, voorzitter medische staf en neuroloog in het Slingeland Ziekenhuis. Na een inspirerende KNMG-bijeenkomst in district Groot-Gelre over passende zorg in de laatste levensfase, zegt hij in Medisch Contact: ‘Ik neem het initiatief om dit multidisciplinair op te pakken in de regio Achterhoek en aan de slag te gaan met het KNMG-rapport Niet alles wat kan, hoeft.’ Kienstra houdt woord. Er komt een regionale stuurgroep met enthousiaste medisch specialisten, huisartsen en specialisten ouderengeneeskunde. Begin dit jaar neemt hij het initiatief om voor dit doel een transmuraal project op te zetten, met medewerking van alle betrokken netwerkpartners. Als aftrap van het project volgt in april een symposium in Doetinchem. ‘Ruim zeshonderd artsen, verpleegkundigen, medewerkers van verpleeghuizen, verzorgingshuizen en thuiszorgorganisaties, beleidsmedewerkers, managers, bestuurders. De opkomst was overweldigend. Het thema leeft sterk in deze regio, dat is duidelijk.’

Vroegtijdig in gesprek

Wat vindt u belangrijk in uw leven? Wat zou u zelf graag nog willen, hoe ziet u de laatste fase van uw leven? Die vragen zijn voor veel mensen niet makkelijk. Niet om te stellen en niet om te beantwoorden. Kienstra: ‘Toch zou het de zorg in de laatste levensfase veel beter maken als die wensen tijdig bekend zijn bij zorgverleners. Omdat je de zorg dan meer kunt afstemmen op de wensen van de individuele patiënt. Bovendien: als je ervoor zorgt dat alle zorgverleners rondom de patiënt zijn wensen kennen, dan kan je onnodige of ongewenste behandelingen voorkomen.’

Eén van de speerpunten van het transmurale verbeterproject is dan ook: duidelijkheid verkrijgen over wie wanneer het gesprek voert over wensen en mogelijkheden, de rol van de verpleegkundige en andere zorgprofessionals daarin en de samenwerking tussen de eerste en tweede lijn. Als dat eenmaal helder is komt er voor zorgprofessionals een scholingsprogramma over gespreksvoering met ernstig zieke patiënten en kwetsbare ouderen over de laatste levensfase. Een ander speerpunt is: de wensen van de patiënt centraal vastleggen en betrokken zorgverleners toegang geven tot die gegevens.

Draagvlak

Met deze en andere verbeterpunten gaat de projectgroep de komende tijd aan de slag. Binnen twee jaar moet dat leiden tot wezenlijke verbeteringen. Kienstra: ‘Praten over het einde van het leven is nog een taboe, zeker onder ouderen. Dat merk ik ook in de spreekkamer. Het wordt tijd dat we daar samen verandering in gaan brengen. Het is voor niemand prettig als achteraf blijkt: dit had die patiënt eigenlijk niet meer gewild. Ik zou iedereen willen aanraden om deze verandering vooral gezamenlijk op te pakken. Een bijeenkomst organiseren voor iedereen die zorg biedt in de laatste levensfase kan daarbij helpen. Daarmee creëer je enthousiasme en draagvlak. Dat is nodig, want de zorg verbeteren doe je niet in je eentje.

KNMG

Meer informatie over passende zorg in de laatste levensfase en het KNMG-rapport ‘Niet alles wat kan, hoeft’ vindt u op knmg.nl/passende zorg.