Wie herdenken wij op 4 mei?

Wie herdenken wij op 4 mei?, Jaap Goudsmit e.a., Uitgeverij Pluim, 216 blz., 24,99 euro.

Bestel direct

Op 5 mei is het 75 jaar geleden dat Nederland werd bevrijd van vijf jaar bezetting, onderdrukking en vervolging. Er vielen in die jaren honderdduizenden doden. Op 4 mei herdenken we iedereen die als gevolg van onderdrukking of strijdend voor de vrijheid is gestorven. Maar wie zijn dit precies? Met Wie herdenken wij op 4 mei? hebben Jaap Goudsmit en coauteurs met fraaie, heldere infographics al deze mensen in kaart gebracht. Alle slachtoffers dus die zijn gevallen tijdens en na de Tweede Wereldoorlog, binnen en buiten Nederland, burgers en militairen, jong en oud. Er zijn slachtoffers van represailles, van executies, van luchtaanvallen, van de Hongerwinter, van deportaties, door oorlogshandelingen en bij vredesmissies.

Jaap Goudsmit over waarom dit boek er moest komen: ‘Mijn moeder, die in 2017 overleed, zag als 11-jarige hoe haar grootouders in de oorlog werden afgevoerd door de Duitsers. Ze werden vermoord in Auschwitz. Ze heeft daar haar hele leven trauma’s van gehad. Ze liet veel documentatie na, en ik was van plan een boek over haar leven te maken. Maar ik wilde ook de context van haar leven beschrijven. Zo kwam de vraag bij me op voor wie we die kransen leggen op 4 mei. Ik wilde het eerste tot en met het 300 duizendste slachtoffer kennen. De anekdotes, de verhalen overheersen nu het herdenken, maar je moet ook weten welke slachtoffers er vielen, in welke groepen van de bevolking, en dat groepsdenken altijd het begin van vervolging, discriminatie en onvrijheid is. Ik wilde met dat boek laten zien hoeveel slachtoffers er kunnen vallen als de vrijheid ons wordt afgenomen.’