Een geschiedenis van de wereld in acht plagen

Een geschiedenis van de wereld in acht plagen, Jonathan Kennedy (vertaling: Toon Dohmen), De Bezige Bij, 366 blz., 29,99 euro.

bestellen

In zijn fraaie boek Een geschiedenis van de wereld in acht plagen verklaart Jonathan Kennedy aan de hand van acht plagen wat de enorme rol is geweest van door virussen en bacteriën veroorzaakte epidemieën op ons doen en laten.

Zo ‘won’ de homo sapiens het niet van de neanderthaler omdat hij slimmer en sterker was, maar omdat hij door zijn leefstijl minder vatbaar was voor de onzichtbare boosdoeners. En die invloed hadden de micro-organismen ook op het ontstaan van wereldreligies of het kapitalisme. Ook het feit dat de kolonisering van Amerika zo snel en die van Afrika zo langzaam ging, is op ziektes (en de mate van bevattelijkheid ervoor) terug te voeren, evenals het feit dat slavernij in het zuiden van de VS wel, en in het noorden niet aansloeg. Ook de laatste plaag die Kennedy behandelt, die van de armoede, ontkomt niet aan de invloed van ziekte. Helder zet hij uiteen hoe ziektes de financiële tweedeling zowel globaal als nationaal veroorzaakten en versterkten (en vice versa) én dat het vanaf de tijden van Reagan en Thatcher heersende neoliberale laisser-faire daar geen antwoord op heeft, tenzij het de bedoeling is armoede en ziekte te versterken. Kennedy is overduidelijk een robuust voorstander van overheidsingrijpen, maar hij heeft, met China als zowel positief als negatief voorbeeld, zeker oog voor de nadelen die dit ook kan hebben.