De Ziel
Geschiedenis van de ziel
Plaats een reactie
De Ziel, Ole Martin Høystad, Athenaeum, 528 blz., 19,99 euro.
Veel artsen krijgen er vroeg of laat mee te maken: een patiënt die voor je ogen overlijdt. ‘De ziel heeft het lichaam verlaten’, wil een van de aanwezigen bij zo’n aangrijpend moment nog weleens zeggen.
Als metafoor valt er weinig op af te dingen: je ziet het bijna voor je ogen gebeuren. Maar wat is die ‘ziel’ dan precies? Waar gaat hij na het overlijden naartoe? En is ‘ziel’ inmiddels niet een verjaarde term, vervangen door modernere begrippen als ‘hersenfunctie’, ‘karakter’, of ‘psychologie’? Op dit soort vragen wil de Noorse literatuurwetenschapper Ole Martin Høystad in De Ziel antwoord geven.
In sneltreinvaart neemt Høystad de lezer mee op een reis van drieduizend jaar denken over de ziel. Van de bedroefde schaduwen bij Homerus, naar de zondige christelijke ziel, via een verzameling percepties bij David Hume tot aan een weddenschap bij Goethes Faust met de ziel als inzet: tientallen grote denkers en schrijvers passeren de revue. Soms bevat het idee over de ziel de kern van een doctrine of gedachtegoed (zoals bij de tegengestelde opvattingen van Nietzsche en het christendom), soms lijkt de zielthematiek er een beetje met de haren bijgesleept (zoals bij Joyce of Wittgenstein). Tot een echt overtuigende conclusie over het wezen van de ziel leidt deze gethematiseerde cursus cultuurgeschiedenis uiteindelijk niet. Wel is het een onderhoudende geschiedenisles, die vooral inspireert om het werk van een van de aangestipte auteurs weer eens uit de kast te trekken. Michiel Hordijk, filosoof
- Er zijn nog geen reacties
