Dagen zonder eind

Dagen zonder eind, Sebastian Barry, Querido, 256 blz., 18,99 euro.

bestel direct

‘Het is akelig als de wereld jou of je familieleden niets waard vindt, en dan sluipt de dood met z’n bebloede laarzen naar binnen’, zegt Thomas McNulty in de nieuwste roman van de Ierse schrijver Sebastian Barry. Je zou het boek een rauwe oorlogsroman kunnen noemen vanwege de strijd waarin de 17-jarige Thomas McNulty in Amerika verwikkeld raakt, samen met zijn wapenbroeder John Cole, eerst tegen de indianen en later tegen de Zuidelijke troepen in de Amerikaanse Burgeroorlog, halverwege de negentiende eeuw. Ondanks de bloedige strijd, met als gevolg dat ‘de berg van afgezette armen en benen aan het eind van de operatietafel groeit, wat veel weg heeft van de koopwaar van een onhygiënische slager’, en ondanks de onverdraaglijke koude en honger, beleeft het tweetal elke dag weer als een zinderende ervaring, ‘volledig levend in het leven en tevreden als zwaluwen onder de dakrand’. Vandaar de titel Dagen zonder eind.

In de poëtische taal die we kennen uit zijn eerdere romans heeft Sebastian Barry de geschiedenis van de Ieren in deze spannende en leerzame roman fijnzinnig opgetekend. Thomas’ jeugd aan de West-Ierse kust wordt wreed verstoord door de dood van zijn moeder en zus, die in 1847 omkomen ten gevolge van de slechte oogst en hongersnood. Zijn langdurige overtocht naar Amerika in een drijvende doodskist staat eveneens in het teken van ellendige ziekten en verderf. Barry verklaart het feit dat Thomas zich het liefst in vrouwenkleren hult en zich meer vrouw dan man voelt uit de identificatie met diens overleden zus. In onze tijd zou Thomas ongetwijfeld een travestiet of transgender worden genoemd. Barry beschrijft de liefdesrelatie tussen Thomas McNulty en John Cole echter als volkomen vanzelfsprekend, bijna teder: ‘Twee houtkrullen van menselijkheid in een harde wereld’. Wat een schitterend boek.