Census

Census, Jesse Ball, Querido, 280 blz., 20,99 euro.

bestel direct

Het beroep van volksteller wordt in Nederland al een tijd niet meer beoefend, maar in de VS nog wel. In de roman Census van de Amerikaanse schrijver Jesse Ball gaat het hoofdpersonage als zodanig op pad, en niet zomaar: als hij hoort dat hij ongeneeslijk ziek is, besluit hij nog één grote reis te maken – met zijn zoon, die het syndroom van Down heeft.

Zo doen vader en zoon tal van steden aan, die met enkel hun beginletter worden aangeduid. De twee volkstellers werken het alfabet af, maar ook de lezer weet dat er geen garantie bestaat dat ze de Z halen. Op hun tocht ontmoeten vader en zoon vele markante figuren – sommigen vertellen maar al te graag hun levensverhaal, anderen houden wantrouwend de deur op een kier.

Ball doet verslag van deze reis in een kale, staccato stijl, die alle ruimte geeft aan de raamvertellingen die tijdens de gestaag vorderende reis aan elkaar geregen worden. Het is dankzij deze vorm dat Balls boodschap niet doorslaat naar het sentimentele: Census is een pleidooi voor de acceptatie van mensen met het syndroom van Down, die nog veel te vaak met een afkeurende blik worden bekeken. Subtiel sijpelt gelukkig steeds meer van de liefdevolle band tussen vader en zoon door de tekst, en sluit de lezer beiden in zijn hart.