Bewijs van overspel

Nigeria, bijna 30 jaar geleden. Op een warme Afrikaanse namiddag wordt de rust plotseling verstoord doordat een Peugeot 404 pick-up in een stofwolk het terrein van ons Health Centre oprijdt. In de laadbak zit een helpster van een van de buitenklinieken die een ernstig zieke vrouw ondersteunt. Terwijl de vrouw door twee van onze werkers de Maternity wordt binnengedragen, verdwijnt de taxi weer in snelle vaart. De helpster vertelt me: „Sister says the woman has internal bleeding. She thinks it’s an ectopic." Ik denk dat onze verpleegkundige van de buitenkliniek gelijk heeft. De vrouw is reeds in shock.

Als ik voorzichtig de buikholte aanprik vult de spuit zich met helder bloed. Wat nu? In ons gezondheidscentrum worden er eigenlijk nooit operaties gedaan, en tijd om deze vrouw naar een ziekenhuis met goede operatiefaciliteiten  te sturen is er niet meer. De taxichauffeur was niet voor niets zo snel verdwenen; als iemand in je auto overlijdt, heb je voorlopig weinig klandizie.

Het vinden van bloeddonoren is een volgend probleem. Gelukkig bestaat er nog een speciale methode. Terwijl een infuus wordt ingebracht, laten we een drietal lege bloedzakken via een naald door de buikwand vollopen met het nog niet gestolde bloed dat zich in de buikholte van de vrouw bevindt. Een van de helpers doet een kort gebed, waarna we op de verloskamer  beginnen met de operatie. De eerste zak bloed wordt op het infuus aangesloten. De buikholte blijkt inderdaad vol bloed; de rechter eileider is gescheurd en rafelig. Gelukkig kan de bloeding snel worden afgeklemd en de eileider worden verwijderd.

Ondertussen hoor ik het verhaal. Toen de jonge vrouw buikpijn kreeg en bloed verloor, concludeerde de familie dat dat wel een bewijs van overspel zou zijn. Eigen schuld dus. Tenslotte werd zij door enkele mensen van de plaatselijke kerk naar de buitenkliniek gebracht, waar zij in een belabberde toestand arriveerde. Onze verpleegkundige had snel de diagnose gesteld; wel moest zij stevig onderhandelen met de taxichauffeur, die niet graag een doodzieke patiënt wilde vervoeren. Voor een redelijke woekerprijs ging hij tenslotte toch overstag. De operatie verloopt verder vlot. De vrouw herstelt wonderlijk snel en zonder complicaties. Na een dag of tien verlaat ze lopend het polikliniekterrein, bagage op het hoofd, in veler ogen een wonder.

Teus Dorresteijn, huisarts, Ederveen