Laatste kans

Ik werk als psychiater op een afdeling voor de behandeling van patiënten met een langdurige depressie. Vandaag zie ik mevrouw De Groot voor de derde keer. Ze is naar mij verwezen door een collega met het verzoek mee te denken over behandelopties. Mevrouw De Groot is 32 jaar oud en lijdt aan een chronische depressie. Hoewel het soms beter met haar gaat (al bedoelt ze eigenlijk: minder slecht) heeft ze er al last van sinds haar 15de. Misschien nog wel eerder, vermoedt ze. Ze heeft in de loop van de tijd een heleboel vormen van behandeling gehad: medicijnen, psychotherapie, opname in een kliniek. Goed beschouwd heeft niets geholpen. De opname vond ze nog het beste helpen. Ze voelde zich daar geborgen en minder blootgesteld aan eisen die familie en vrienden aan haar stelden. Toen echter een medepatiënte zich suïcideerde verloor ze het gevoel van geborgenheid en vertrok ze.

Ze is alleenstaand. Relaties met mannen weert ze liever af. Haar familie ziet ze soms, maar ze vertelt dat die de moed hebben opgegeven haar ooit nog beter te zien.

Elke dag is een gevecht voor haar. Ze sleept zich door het leven. Ze heeft een baantje als secretarieel medewerker voor een paar uur per week. Eigenlijk beneden haar niveau (ze heeft het VWO afgemaakt), maar het is het maximale dat ze kan volhouden. Ze moet vaak denken aan zelfmoord, maar geeft aan dat niet te durven. Bovendien heeft ze gezien wat een verdriet een geslaagde suïcide veroorzaakt in de omgeving en ze wil dat de andere mensen in haar leven niet aandoen.

Ik heb haar twee keer eerder gesproken om de klachten goed in kaart te brengen en heb haar verteld dat ze aan een soort depressie lijdt die goed kan reageren op een specifiek middel. Ze is terecht huiverig, na alle mislukte behandelingen. Ze heeft informatie ingewonnen over het medicijn op internet, maar ook op een site voor mensen met een depressie. De verhalen die ze daar las, maakten dat ze er in ieder geval serieus over wilde denken. Toch aarzelt ze. Een vriendin die mee is, probeert haar ervan te overtuigen dat ze het moet proberen: ‘Wat heb je te verliezen?’ Die vraag blijkt essentieel. Ze had namelijk wel degelijk veel te verliezen. Haar laatste strohalm.

Zij dacht namelijk dat dit haar laatste kans was. Als dit middel niet zou werken was er immers niets meer mogelijk. Moest ze die laatste kans in de waagschaal leggen?

Als ik vertel dat ook als dit niet werkt er nog opties over zijn, durft ze het aan. De hoop blijft en ze kan verder.

Marc Blom, psychiater, Den Haag