Reviewer’s Revenge

Iedereen die ooit wetenschappelijk onderzoek heeft gedaan, kent de peer review. In dit proces wordt het blinkende artikel waar je avonden en weekenden aan hebt opgeofferd, beoordeeld door collega’s. Op grond van hun thumbs up of thumbs down moet een editor beslissen of je toegelaten wordt tot de annalen van het tijdschrift, of dit nou de New England Journal of Medicine is of het Bulgarian Journal of Low Impact.

Sinds een jaar of zeven word ik ge-peer-reviewed, maar het went nooit helemaal. Het gaat meestal als volgt: this work is of interest, but… En dan volgt een litanie van soms zinnige maar vaker onzinnige kritieken. Het is alsof je met een blinddoek in een boksring staat en hulpeloos uit onverwachte hoeken moet incasseren. Want de reviewers weten wel wie jij bent, maar jij niet wie zij zijn. Kinderachtig, zo lijkt het, maar bittere ernst voor de wetenschappelijke tijdschriften. Laatst ontmaskerde ik een reviewer in de kroeg na een congresdag. Eenmaal ontmaskerd vroeg ik hem voorzichtig welke van de vier reviewers hij was. Reviewer #3 maakte namelijk al weken het leven van mij en mijn coauteurs zuur door bij elke ronde om nieuwe experimenten te vragen. Gelukkig voor hem, bleek hij de milde reviewer #2. Onder het genot van een pint volgde een zeldzame verbroedering tussen auteur en reviewer.

Auteurs en reviewers zijn net mensen. Dus wie ooit als blinde bokser in de ring heeft moeten incasseren en vervolgens zelf gevraagd wordt om te peer reviewen, strijkt niet over zijn hart, maar strikes back! En voor je het weet vraag je zelf ook om het onmogelijke: ‘Geachte auteur, graag een complete heranalyse plus aanvullende data en snel een beetje!’

Hidde Ploegh, professor aan het Massachusetts Institute of Technology en zelf goed voor 341 publicaties, noemde deze revanche terecht ‘the wasteful tyranny of reviewer experiments’ (Nature, 28 april 2011). ‘Scientists relish the chance to inflict their experiences on others’, zo schrijft hij in deze editorial. In hun handen wrijvende duiveltjes zijn het, die reviewers!

Ploegh heeft duidelijk een gevoelige snaar geraakt, want er zijn inmiddels al veertig ingezonden reacties op zijn editorial. Als oplossing ziet Ploegh een actievere rol voor de editor weggelegd. Deze zou eerder in het proces duidelijk moeten maken of de auteurs definitief een kans maken of niet en moet zich kritisch kunnen uitspreken over de gestelde eisen van de reviewers. Een andere suggestie, als ik zo vrij mag zijn, zou het opheffen van de anonimiteit van de reviewer zijn. Het valt me op dat steeds meer tijdschriften deze mogelijkheid inmiddels bieden. Het is veel moeilijker om in alle openheid onredelijke verzoeken te doen dan opererend vanuit de duisternis. Bovendien weet ik dan met wie ik nog een appeltje te schillen heb. Maak uw borst maar nat, reviewer #3!
 
Ewout Hoorn

Lees ook:

• Editorial Hidde Ploegh, Nature

Meer columns van Ewout Hoorn »»