DNA-dilemma
3 reacties
Vandaag moet ik DNA afnemen bij iemand die verdacht wordt van een gewapende overval op een oude winkelier. Het slachtoffer is met een pistool tegen het hoofd geslagen, gevallen en heeft een arm gebroken.
Een ernstig delict. De verdachte weigert DNA af te geven en nu is dat ‘gevorderd’ door de officier van justitie. Volgens de Nederlandse wet moet een arts dat dan doen.
Een bijstandsteam staat klaar met schilden en helmen
De politie heeft het goed voorbereid, een bijstandsteam staat klaar met schilden en helmen om de man zo nodig tegen de grond te werken. Ik loop de cel in en vraag of hij wil meewerken. Hij zegt nee.
Dilemma, ik heb dit nog niet eerder meegemaakt. Wat te doen?
Ik kan als arts alleen iets tegen de wil van de patiënt doen als die wilsonbekwaam is en de behandeling in diens belang is. Een delier, een psychose, verminderd bewustzijn, enzovoort.
Maar iemand laten wegkomen met een weigering bij zo’n ernstig delict, is ook niet juist. Het zal je vader of opa maar zijn. En een DNA-profiel is welbeschouwd een omhooggevallen vingerafdruk. Als hij onschuldig is, kan hij toch gewoon meewerken?
Dit soort dilemma’s horen bij forensische geneeskunde; bloedproeven na verkeersincidenten zijn ook een voorbeeld. Je kunt dit werk ook alleen doen als je het eens bent met de rechtsstaat waarin je werkt. Ik zou geen forensisch arts willen zijn in China of Pakistan.
De man ziet de schilden op zich afkomen en zegt ineens toch te willen meewerken. Een gevalletje straatcommunicatie: wie knippert het eerst met zijn ogen? Ik accepteer dit nu als toestemming en neem wangslijmvlies af. Hij blijkt later schuldig en zit een lange straf uit. Mijn ambivalentie blijft.
meer van Jeroen Timmerman
W.J.Duits
Bedrijfsarts, Houten
Het blijft een heikele kwestie. Zeker als systemen, zoals blijkbaar in Duitsland, waarin dus eigenlijk arbeidscontracten kunnen bestaan die in strijd zijn met de Wet, want als je als arts de Wet achter je hebt staan en je toch tot iets kunt worden ge...dwongen. Er kunnen dus contracten straffeloos worden opgesteld, als je als arts je morele plicht doet, dat je dan kan worden ontslagen. Europa, Nederland, let op je morele ankers.
GJ Bonte
Neuroloog, Dalfsen
In Bayern werd ik voor het eerst geconfronteerd met het Duitse systeem. Daaruit blijkt een andere filosofie. Ziekenhuizen hebben een contract met justitie, dat regelt dat dienstdoende artsen bloed afnemen en een neurologisch onderzoek verrichten, zel...fs bij relatief lichte overtredingen als rijden onder invloed, zonder dat er sprake is van een ongeval. Dat moet dan op een speciaal formulier vastgelegd worden. Er komt geen forensisch arts aan te pas, het is gewoon een bijverdienste voor het ziekenhuis.
It is definitely not my piece of cake. Ik hou er niet van om gedwongen te worden tot medisch handelen in opdracht van justitie, enkel en alleen omdat dat contractueel vast ligt. Ik weigerde dan ook, dit tot grote woede van de twee agenten, die mij dreigden met de openbaar aanklager en zelfs met gevangenisstraf. Trek mensen een uniform aan en ze gaan zich er naar gedragen.
Overigens blijkt dat je dit ook in Duitsland als medicus dit gewoon kunt weigeren, met de wet in de hand. Maar het kan wel leiden tot ontslag, aangezien je arbeidscontract je verplicht deze handelingen uit te voeren als daar om gevraagd wordt.
Ik ben arts, en ik behartig de belangen van de patiënt. In het CWZ heb ik al eens twee agenten weggestuurd uit de behandelkamer, omdat ze een comateuze patiënten wilden horen zodra deze wakker werd. Dat leek me niet in het belang van patiënt, en aangezien deze zijn wensen niet kenbaar kon maken stuurde ik ze weg. Het leidde tot grote problemen, onder andere met de opleider, die het in dit opzicht niet zo nauw nam.
Medische zorg en het justitieel opsporingsapparaat laten zich niet met elkaar vermengen. Daar word ik erg ongemakkelijk van. In alle landen en culturen waarin men dat (oogluikend) toelaat, gebeuren er niet zelden verschrikkelijke dingen. Dat hebben we in Nederland dan ook geregeld via de forensisch arts, die inderdaad alleen kan werken als hij overtuigd is van de rechtvaardigheid van de rechtsstaat.
Laten we daar enorm zuinig op zijn!
GJ Bonte
Neuroloog, Dalfsen
In Bayern werd ik voor het eerst geconfronteerd met het Duitse systeem. Daaruit blijkt een andere filosofie. Ziekenhuizen hebben een contract met justitie, dat regelt dat dienstdoende artsen bloed afnemen en een neurologisch onderzoek verrichten, zel...fs bij relatief lichte overtredingen als rijden onder invloed, zonder dat er sprake is van een ongeval. Dat moet dan op een speciaal formulier vastgelegd worden. Er komt geen forensisch arts aan te pas, het is gewoon een bijverdienste voor het ziekenhuis.
It is definitely not my piece of cake. Ik hou er niet van om gedwongen te worden tot medisch handelen in opdracht van justitie, enkel en alleen omdat dat contractueel vast ligt. Ik weigerde dan ook, dit tot grote woede van de twee agenten, die mij dreigden met de openbaar aanklager en zelfs met gevangenisstraf. Trek mensen een uniform aan en ze gaan zich er naar gedragen.
Overigens blijkt dat je dit ook in Duitsland als medicus dit gewoon kunt weigeren, met de wet in de hand. Maar het kan wel leiden tot ontslag, aangezien je arbeidscontract je verplicht deze handelingen uit te voeren als daar om gevraagd wordt.
Ik ben arts, en ik behartig de belangen van de patiënt. In het CWZ heb ik al eens twee agenten weggestuurd uit de behandelkamer, omdat ze een comateuze patiënten wilden horen zodra deze wakker werd. Dat leek me niet in het belang van patiënt, en aangezien deze zijn wensen niet kenbaar kon maken stuurde ik ze weg. Het leidde tot grote problemen, onder andere met de opleider, die het in dit opzicht niet zo nauw nam.
Medische zorg en het justitieel opsporingsapparaat laten zich niet met elkaar vermengen. Daar word ik erg ongemakkelijk van. In alle landen en culturen waarin men dat (oogluikend) toelaat, gebeuren er niet zelden verschrikkelijke dingen. Dat hebben we in Nederland dan ook geregeld via de forensisch arts, die inderdaad alleen kan werken als hij overtuigd is van de rechtvaardigheid van de rechtsstaat.
Laten we daar enorm zuinig op zijn!