‘Ik heb besloten dat ik geen chirurg wil worden!’
5 reactiesDonderdagmiddag half 4. We hebben een gesprek met een jonge collega die nog niet in opleiding is. Ze heeft een dik halfjaar bij ons gewerkt en het merendeel van de staf is enthousiast. Kortom: we willen haar graag aanmoedigen om te solliciteren voor een opleidingsplaats komende ronde.
Mijn collega opent het gesprek. ‘Om maar met de deur in huis te vallen, we zijn heel tevreden en zouden je graag steunen komende ronde!’ Grote lach aan de overkant. ‘Nou, om dan ook maar met de deur in huis te vallen: ik heb besloten dat ik geen chirurg wil worden! Er zijn zoveel andere dingen in het leven die ik leuk en belangrijk vind. Ik wil daar ook tijd voor hebben.’
Eerst en bovenal: we vinden dit een steengoede gang van zaken. Er komt namelijk langzaam een kentering op gang: jonge collega’s gaan zelf nadenken of het vak bij hen past in plaats van hoe zij in het vak passen. Anderzijds geeft het ook te denken. Deze jonge collega staat namelijk niet alleen. Ze is de derde afgelopen jaar in onze regio met alle vinkjes die uiteindelijk als anios besluit dat het vak wellicht toch niet iets voor haar is.
Laatst sprak ik met mijn collega van de dermatologie. Tachtig brieven voor drie plekken. En deze trend zet door. Mensen willen een leuk vak, waar ruimte is voor een leven ernaast. Of anders gezegd: wellicht gewoon een leven met daarnaast een leuk vak. En dat is niet meteen wat wij als chirurgen te bieden hebben.
De huidige heelkundeopleiding is niet voor erbij. Dat komt door het opereren. Dat kost bloed, zweet en tranen. Vlieguren. Hele directe feedback. Je verwerft daarmee wel de kennis en kunde om in mensen te snijden. Dat brengt een bepaalde verantwoordelijkheid met zich mee. Vraagt commitment en hardheid. Vraagt eigenlijk dat de weg daarnaartoe zonder compromissen is. Een operatie is namelijk niet altijd klaar als jij het wel bent. Het opereren ’s nachts went, maar je bed uitkomen om te opereren went niet. In ieder geval niet bij mij.
In Amerika neemt het animo voor chirurgie af. En je hoeft geen helderziende te zijn om te kunnen voorspellen dat deze trend zich ook doorzet naar Nederland. Tel daar het matige perspectief op de arbeidsmarkt bij op, en de keuzes van een aantal jonge collega’s zijn logisch te verklaren.
De oplossing is tweeledig. We moeten niet meer kijken naar alle vinkjes van vroeger. We leiden dokters op. Dus laten we dan ook gewoon beginnen met een goede dokter zijn en daar echt plezier in hebben. Voordat we chirurg willen worden, eerst anios heelkunde zijn in ons geval. En vanuit daar de intrinsieke competenties van jonge collega’s omarmen. We gaan al het talent heel hard nodig hebben namelijk.
Daarnaast zullen we anders moeten gaan kijken naar de opleiding. De hardheid blijft, de tijdsinvestering kan wellicht anders. Parttime werken wordt de norm voor een nieuwe generatie. Nog veel meer parttime dan ik me voor kan stellen. Technologie kan ons daarbij helpen. Een langzame verschuiving van training on the job maar training of the job bijvoorbeeld.
Jonge artsen maken andere keuzes dan die wij hebben gemaakt. En wij moeten andere keuzes maken om te zorgen dat ons vak aantrekkelijk blijft. Samen zullen wij die verschuiving moeten gaan maken. We zullen moeten luisteren naar en leren van elkaar. Omdat het belangrijk is. Wij willen namelijk ook goed geopereerd worden als we straks een operatie nodig hebben.
Ten slotte terug naar onze jonge collega. Ze weet nog niet wat ze gaat doen. Wij hebben het volste vertrouwen in haar, want eigen keuzes maken heeft ze in ieder geval geleerd. Nu wij nog.
Lees ook
R.O. van Vliet
revalidatiearts, enschede
Deze jonge collega mag me bellen/mailen. In 2003 had ik dit artikel exact hetzelfde kunnen schrijven. Daarna trouwens geland in de voor mij mooiste baan die er is.
P.J. Mitra
arts en jurist, medisch adviseur, Schaijk
Mooie anekdote en mooi verwoord: kijken of het vak bij jou past ipv hoe jij in het vak past. Goed dat deze jongere collega ook oog heeft voor 'de rest'. Een goede dokter kun je pas zijn, als je tevredenheid ervaart over je leven als geheel en de werk...omstandigheden goed zijn.
Kiezen voor een goede werk-privé balans en parttimen is niet 'onwaardig', evenmin fulltime werken terugbrengen naar een ca. 40-urige werkweek als bovengrens.
Het tegendeel beweren en vooral van arts-assistenten te verwachten 'pro bono werkzaamheden' buiten de CAO-normen om te verrichten (in voorkomende gevallen ook wel 'slavenarbeid' te noemen) staat gelijk aan een archaïstisch gedachtengoed, dat niet alleen niet meer van deze tijd is, maar ook veel werkloze jonge klaren het licht in de ogen misgunt, hoge werkdruk de norm laat blijven (hoe is dat verenigbaar met goede zorg (kunnen) leveren?) en wachtlijsten c.q. lange toegangstijden in stand houdt.
Ter illustratie van bovenstaande:
- https://www.medischcontact.nl/opinie/blogs-columns/blog/ik-verdien-2583-euro-netto-per-maand-en-jij.htm
- https://www.groene.nl/artikel/24-uur-per-dag-dokter-nee-bedankt
- https://www.medischcontact.nl/nieuws/laatste-nieuws/artikel/jonge-klaren-komen-moeilijk-aan-de-bak.htm
[Reactie gewijzigd door Mitra, Peter John op 07-07-2022 08:16]
A.J. Colon
Neuroloog
Het gevaar dat hierbij echter op de loer ligt is dat we ons aan de rasters gaan houden. Immers, we moeten efficiënt zijn en al onze tijdsbesteding op voorhand kunnen verantwoorden, anders past het niet in een voor managers toetsbaar kader. Ik noem di...t een gevaar omdat daarmee de flexibiliteit verdwijnt. Als het raster of de planning aangeeft dat om 17:15 uur het werk klaar is moet die bijna afgeronde operatie dus door iemand anders afgerond worden. Iemand die niet meegekregen heeft wat er vooral allemaal gebeurd is En je maakt mij niet wijs dat een mondelinge (of als er toetsbaarheid verplicht is zelfs schriftelijke) overdracht alle finesses over kan brengen. Dus wat mij betreft: ja, flexibiliteit EN compensatie. Dat dat af en toe zal betekenen dat er ook wel eens pro bono doorgewerkt wordt is helemaal niet erg. Als het tenminste geen vereiste of vanzelfsprekendheid is maar betrokkenheid die ook vrijheid van compensatie geeft.
Niet te controleren door een administrateur, wel passend bij de bevlogenheid van een goede dokter.
J. Remmits
ANIOS intensive care
Ik denk niet dat het zo zwart wit hoeft te zijn dat een strenger maximum stellen aan de werkuren betekend dat een operatie halverwege overgenomen moet worden. Mijn generatie dokters is ook weer niet zo anders dan de generaties voor ons: We hebben een... grote bevlogenheid voor het zorgen voor onze patiënten. Ik ken geen collega’s die het erg vinden om langer te blijven als het druk is of als een keer iets af moet. Wat we wel minder accepteren dan de generaties voor ons, is werk wat simpelweg niet in de dag past. Iedere dag 1,5-2 uur buiten de geroosterde tijden werken vind ik uiterst ongewenst. Zelfs als daar een compensatie voor zou zijn.
Ik denk dat het geen gekke wens is om, na gemiddelde werkdagen, op een normale tijd thuis te kunnen avondeten met partner/gezin.
Je voorstel tot flexibiliteit klinkt goed, hoewel dit in de praktijk lastig zal blijken: een middag overdacht kan niet ineens een uur eerder dus de werkdag duurt toch minimaal tot het einde daarvan.
Ik denk dat we als medici structureel moeten nadenken over hoeveel werk we eigenlijk verwachten dan een A(N)IOS redelijkerwijs af kan krijgen in een werkdag van 8 uur. Als we daar de standaard van maken, hoeveel ziekenhuis specialisaties geen enorm offer meer te zijn voor de dokter.
(Disclaimer: werken op de IC waar ik nu werk is overigens een verademing op dit vlak. Mijn werk past, alleszins redelijke én meestal leerzame uitzonderingen daargelaten, prima in mijn werkdag)
P.J. Mitra
arts en jurist, medisch adviseur, Schaijk
Eens, dat er gecompenseerd moet worden. En natuurlijk mag er wel enige flexibiliteit worden verwacht, zoals ook in andere, niet-medische functies, maar dan bijvoorbeeld 2 uur per week max zonder afspraken daarover, waarbij je ook niet zeurt over comp...ensatie en je de andere keer wat eerder weg kan, bijvoorbeeld.
Echter 'flexibiliteit' als ingangsvereiste stellen om bijvoorbeeld overvolle OK-programma's of poli's te draaien is een zelf-opgelegde norm zonder enige basis, die toch echt vanuit de mensen zelf komt en niet wat de samenleving van hen vraagt.
Er is genoeg zorgpersoneel onder de artsen, we moeten alleen toelaten dat Jonge Klaren in de maatschappen komen (c.q. maatschappen afschaffen als dit een stug probleem blijft, knuppel in hoenderhok gooiend), het ook weer aantrekkelijk maken voor ANIOS'en om zaalwerk te doen en ook snel in opleiding
te laten gaan (i.p.v. onder de noemer 'opleidingsuren' de overdrachten en nog veel extra uren 'gratis' te laten maken en eindeloos aan het lijntje te houden) i.p.v. uitbesteden aan VS'en/NP's die onterecht in gezet worden als zaalarts en met onszelf ook afspreken dat een werkweek gewoon een vast aantal uren heeft dat represetatief is naar hoe de rest van de samenleving leeft, met uitloop van niet meer dan een handvol uren. Zo moeilijk is dat, mijns inziens en naar mijn ervaring althans, niet.
Ook verpleegkundigen, andere paramedische zorgmedewerkers in de tweede lijn en ook in de hele eerste lijn weet men dat in zijn algemeen uitstekend te organiseren, zonder flexibiliteit en privé leven in te leveren. Ik zie persoonlijk niet in waarom (in zijn algemeenheid, want er zijn plekken waar het wel goed is georganiseerd) zoveel medisch-specialisten in de tweede lijn zo nodig hierin zouden moeten afwijken door zelf-opgelegde normen, wat ook nog eens niet in belang van goede zorg (o.a. patiëntveiligheid) is. Althans ik heb liever een opgewekte en uitgeruste dan een overspannen en uitgebluste zorgverlener aan mijn bed, voor mijzelf en ook die zorgverlener.
En, gechargeerd, er gaat een wereld voor je open als je normaal 90+ uur in een ziekenhuis woont. Daglicht zonder ruit ertussen. Je kinderen herkennen je weer. En genoeg tijd om je af te vragen aan welke hobby je nu eens tijd zal gaan besteden, of waarom je al die jaren zo gek bent geweest om het anders te doen. Als vader van een jong gezin, part-time werkend en financieel er juist op vooruitgegaan, stel ik mijzelf die vraag in ieder geval wel nog met enige regelmaat.
Ik hoop voor velen die dit bericht lezen dat bovenstaande niet voor hen opgaat. Maar ik weet dat dit nog te vaak wel het geval is.
[Reactie gewijzigd door Mitra, Peter John op 08-07-2022 10:10]