Een onschuldig briefje van de huisarts?

Vroeger leek het me wel eens leuk om in de advocatenschoenen van mijn vader te staan. Gelukkig is dat er nooit van gekomen. Wat ik niet heb zien aankomen, is dat ik in mijn artsenbestaan regelmatig geconfronteerd word met juridische vraagstukken. Vaker denk ik terug aan de discussies met mijn vader aan de keukentafel. Soms leuk, soms ook verschrikkelijk irritant. We blijven immers vader en dochter. Als volwassen huisarts in opleiding vraag ik hem af en toe raad over op het oog eenvoudige kwesties. Dat zijn kwesties waar ik niet voor geleerd heb. Neem nou het praktijkvoorbeeld van vandaag.

Een jonge studente: 'Zou u dit briefje willen ondertekenen? Ik ga stoppen met mijn opleiding en mijn begeleider zegt dat wanneer u tekent, ik mijn geld terug kan krijgen. Ik ben langdurig ziek geweest en heb daardoor veel gemist. Ik kan dit niet meer inhalen en eigenlijk vind ik de opleiding ook helemaal niet zo leuk. Hier mag u tekenen.'

Ik ben dokter geworden om mensen te helpen. Als ik “nee” zeg, stuur ik haar ontevreden en met een onopgelost probleem naar huis. Dat voelt verkeerd. Help ik haar door te tekenen? Zou ik dit überhaupt mogen doen of zou dit (negatieve) gevolgen voor mijzelf kunnen hebben?

Van arts tot jurist, maar vooral van dochter tot vader vroeg ik mijn vader wat te doen. Hij schreef mij dat patiënten van hun dokter alle hulp verwachten die deze kan bieden. Hij wees mij erop dat je als arts daarbij zekere grenzen in acht moet nemen. Hij schreef: 'Je patiënte vraagt je om een briefje te ondertekenen waarin jij bevestigt dat ze langdurig ziek was en daardoor haar opleiding niet kon volgen. Dat klinkt heel onschuldig. Je zet je handtekening en je patiënte gaat tevreden naar huis. Maar door haar op deze wijze te helpen, loop jij flinke risico’s. Jij kunt als arts niet met voldoende mate van zekerheid vaststellen dat je patiënte haar opleiding als gevolg van langdurige ziekte niet kon volgen. Uit het verhaal van je patiënte zou je bovendien ook kunnen concluderen dat ze de studie niet meer leuk vond en dat dit de voornaamste reden vormde voor haar om daarmee te stoppen. Jouw patiënte heeft jouw briefje nodig om geld terug te kunnen vorderen van een onderwijsinstelling. Jouw briefje is daardoor geen onschuldig briefje, maar heeft een bewijsfunctie. Met die wetenschap moet jij op je tellen passen. Het valselijk opmaken van een geschrift waarvan jij weet dat dit bestemd is om tot enig bewijs te dienen is een misdrijf. Door je patiënte te helpen maak jij je mogelijk schuldig aan het misdrijf valsheid in geschrifte. Dit moet je niet willen. Stel je eens voor wat voor immense gevolgen zoiets kan hebben. Kijk maar eens naar vragen die verzekeraars stellen bij het afsluiten van een nieuwe verzekering. “Bent u de afgelopen acht jaar in aanraking gekomen met politie en of justitie?” Voor je het weet kun je nergens meer worden verzekerd. Help jezelf en werk niet mee aan dat soort verzoeken. Wil je je patiënte niet met lege handen naar huis sturen? Geef haar dan het ‘’KNMG weigeringsbriefje’’ mee'.

Ik volgde zijn advies op.

^{* Deze nieuwe blogreeks komt daadwerkelijk voort uit discussies tussen mijn vader en mij. Tussen dokter en jurist. Ik publiceer deze met als doel om er niet alleen zelf iets van op te steken, maar wellicht ook een handvat of wake-up call te geven aan collegae. Voel u vrij om te reageren of om aan te vullen.}