‘Veel meer onderzoek nodig naar discriminatie in de zorg’

Discriminatie komt voor in de zorg, maar er is te weinig onderzoek naar gedaan. Daardoor is er geen goed zicht op hoe vaak het voorkomt en op welke grond. Ook zijn plannen van aanpak niet evidencebased.

Dat concluderen onderzoekers van het Verwey-Jonker Instituut en Movisie na literatuuronderzoek dat zij deden in opdracht van het ministerie van VWS naar discriminatie in de zorg (curatieve zorg, langdurige zorg, maatschappelijke ondersteuning en cliëntondersteuning) en in de sport. Er is dan ook meer onderzoek nodig, stellen de onderzoekers.

Kennis versnipperd

Volgens de onderzoekers ontbreekt het in bijna alle domeinen in de zorg aan concrete cijfers over hoe vaak discriminatie voorkomt, in welke vorm en op welke grond. Dit geldt in het bijzonder voor discriminatie die patiënten ervaren. Over discriminatie die door professionals wordt ervaren zijn wel cijfers bekend, maar daarin komt niet naar voren om welke discriminatiegrond het gaat. Ook valt het de onderzoekers op dat de kennis over discriminatie vaak versnipperd is en niet altijd even goed zichtbaar – wat een goede bestrijding in de weg staat. Dit komt voorbeeld doordat discriminatie en racisme vaak niet bij de naam worden genoemd, maar worden benoemd met termen als ‘inclusie’ en ‘positieve cultuur’.

De onderzoekers constateren ook dat er grote verschillen zijn in welke discriminatiegronden wél zijn onderzocht en welke niet. Zo zijn discriminatie op grond van beperking/handicap, religie, sekse en gender het minst onderzocht. Onderzoek dat wél is gedaan gaat meestal over discriminatie op grond van afkomst of seksuele voorkeur. Vaak gaat het onderzoek dan niet over discriminatie, maar over de vraag of de zorg aansluit bij deze patiënten.

Gelijke kansen

Er is verder ook weinig zicht op de prevalentie van patiënten die zorgprofessionals weigeren, discriminatie tussen patiënten onderling, discriminatie op institutioneel niveau en hoe er door zorginstellingen wordt omgegaan met discriminatie. Ook zou er moeten worden onderzocht in hoeverre zorgprofessionals zelf last hebben van (onbewuste) vooroordelen en stereotyperingen en in hoeverre dit de zorg beïnvloedt.

Minister Conny Helder van Langdurige Zorg en Sport zal voor de zomer inhoudelijk reageren op de uitkomsten van het onderzoek, stelt ze in een brief aan de Tweede Kamer. Ze noemt het van belang dat de overheid en de zorgsector zich inzetten voor het bevorderen van gelijke kansen en het tegengaan van discriminatie.