Meer over discriminatie

Als we passende zorg voor elk individu willen bevorderen en de gezondheidskloof willen verkleinen, moet de maatschappelijke diversiteit ook onder artsen zichtbaar zijn. Dat gaat niet vanzelf.

Discriminatie komt voor in de zorg, maar er is te weinig onderzoek naar gedaan. Daardoor is er geen goed zicht op hoe vaak het voorkomt en op welke grond. Ook zijn plannen van aanpak niet evidencebased.

De Britse actrice Olivia Colman stelt eigenlijk nooit teleur, en is de eerste reden om naar de bioscoop te snellen voor Empire of Light van Sam Mendes. De film speelt zich af in een Engelse badplaats, begin jaren tachtig, en dan voornamelijk binnen in een prachtige oude bioscoop, fraai in beeld gebracht door Roger Deakins – de tweede reden om het grote scherm op te zoeken.

Elsevier heeft een nieuw 3D-model voor menselijke anatomie gelanceerd met verschillende huidskleuren en gezichtskenmerken. Zo hopen zij de raciale vertegenwoordiging en diversiteit in gezondheidseducatie te verbeteren.

Artsen zonder Grenzen (AzG) heeft jarenlang in haar campagnes racistische en stereotyperende beelden gebruikt, met witte mensen als de ‘white saviours’ aan de ene kant en machteloze slachtoffers aan de andere kant. Daarmee heeft Artsen zonder Grenzen een te eenzijdig beeld gegeven en geen recht gedaan aan de vele medewerkers uit de landen waarin AzG actief is.

Derdejaarsstudenten geneeskunde Isabel Janss en Laura Kajim (Radboudumc) onderzochten onder begeleiding van belangenbehartiger Roze in Wit hoe het geneeskundecurriculum lhbtiqa+-sensitief kan worden. ‘Minimale veranderingen’ aan het onderwijsprogramma kunnen de opleiding en de uiteindelijke zorg een hoop inclusiever maken, is hun conclusie.

Er is geen aanleiding om over te gaan tot een strafrechtelijk opsporingsonderzoek naar aanleiding van twee aangiftes die Tweede Kamerlid Wybren van Haga deed tegen oud-VWS-minister Hugo de Jonge. Ook is er geen reden voor een verdenking dat De Jonge zich heeft schuldig gemaakt aan een ambtsdelict. Dat stelt de procureur-generaal bij de Hoge Raad Edwin Bleichrodt in een advies aan de minister van Justitie en Veiligheid.

‘Wat moet ik nog méér doen om erbij te horen?’ Een vraag die Bahar Golchehr zichzelf vaak stelt. Ze woont sinds haar derde jaar in Nederland, rondde succesvol haar geneeskundeopleiding af en bouwde een stevig cv op.

Als gevolg van discriminatie en impliciete uitsluiting is werken in de zorg voor veel mensen niet aantrekkelijk. De zorgsector houdt nog niet voldoende rekening met diversiteit, zowel in de zorgpraktijk, als binnen zorgopleidingen en organisaties. Dat stelt de Raad voor Volksgezondheid & Samenleving in een essay met de titel ‘Passende zorg is inclusieve zorg’, dat dinsdag is gepubliceerd.

Een bericht over een ‘agressieve Algerijn’ van een huisarts met een praktijk in Ter Apel heeft op Twitter veel ophef veroorzaakt.

In medische boeken zie je weinig illustraties van mensen van kleur. Dit werkt gezondheids­verschil­len in de hand en zorgt ervoor dat ­studenten met een migratieachtergrond zich ­minder snel thuis voelen in de medische wereld.

Bijna dertig jaar geleden verhuisde kinderarts Charlie Obihara voor de liefde naar Nederland. De medische en wetenschappelijke wereld is nog steeds een grote witte bubbel van oudere mannen, zegt hij. Maar hij ziet ook langzaam verbetering.

De ‘productiviteitskloof’ tussen mannen en vrouwen in de wetenschap komt deels door een gebrek aan erkenning. Dat schrijven Matthew Ross e.a. in Nature. Vrouwen worden minder vaak vermeld als auteur op wetenschappelijke publicaties of patenten dan mannen, dat is al uit eerder onderzoek bekend. Wat nieuw is aan het Nature-artikel, is de aanpak. Ross en collega’s volgden ook de geldstromen in plaats van alleen te turven hoeveel mannen en vrouwen in de auteurslijst van wetenschappelijke artikelen staan.

Het OLVG in Amsterdam discrimineerde een transgenderman door hem te verwijzen naar een psycholoog in plaats van gynaecologisch onderzoek te doen toen hij verzocht om verwijdering van zijn eierstokken en baarmoeder. Dat oordeelt het College voor de Rechten van de Mens in een vandaag gepubliceerde uitspraak.

Vooroordelen en discriminatie, ook in de geneeskundeopleiding komt het voor. Acht coassistenten en pas afgestudeerde artsen vertellen openhartig over momenten waarop zij zich gediscrimineerd of benadeeld voelden.

Racisme is een veelkoppig monster en komt helaas wijdverspreid voor in Nederland; bij de belastingdienst, op de huizenmarkt, op de arbeidsmarkt: zomaar een aantal voorbeelden van de afgelopen jaren. In de zorg is het al niet veel beter.

Dat een patiënt vanwege psychosegevoeligheid werd afgewezen voor een groepsbehandeling tegen verslaving is geen discriminatie op grond van handicap of chronische ziekte. Dat is het oordeel het College voor de Rechten van de Mens in een zaak die door de patiënt werd aangespannen tegen Stichting GGZ Momentum.

Weerbaarheidstrainingen die voorbereiden op grensoverschrijdende situaties moeten niet alleen verplicht worden voor geneeskundestudenten en coassistenten, maar ook voor opleiders, afdelingshoofden en ander zorgpersoneel. Daarvoor pleit belangenbehartiger De Geneeskundestudent die constateert dat met name medisch specialisten verantwoordelijk zijn voor ongewenst gedrag jegens coassistenten.

Discriminatie in de zorg ­bestaat nog steeds. Direct of indirect blijkt de norm nog altijd wit, cis, man, ­heteroseksueel, valide, slank.

Ik heb een hecht groepje vrienden met wie ik meerdere keren per maand afspreek. We gaan uit eten, drinken cocktails en maken het nachtleven onveilig. Vaak gieren we van het lachen de hele tent bij elkaar. Van het groepje – we noemen onszelf ‘TMW’ – is iedereen arts én allochtoon.

Hoe vergaat het artsen op de werkvloer in tijden van covid-19? Vandaag de belevenissen van straatdokter Ronald Smit in Utrecht, waar de vaccinatiecampagne voor dak- en thuislozen op volle toeren draait. ‘Ook zonder BSN kun je worden gevaccineerd.’

Sikkelcelziekte en cystische fibrose zijn beide zeer ernstige aandoeningen, die we in Nederland allebei zeldzaam noemen. Wereldwijd echter komt sikkelcelziekte vele malen vaker voor bij mensen met een niet-westerse achtergrond. Schrijnend genoeg gaat juist daar het minste geld naartoe.

Patiënten zonder vaccinatiebewijs mogen niet worden uitgesloten van noodzakelijke acute zorg. Maar zorgmedewerkers zou in bijzondere gevallen het werken in de eigen functie wel kunnen worden ontzegd als zij geen vaccinatiebewijs kunnen of willen tonen.

Meteen met de deur in huis: Sociale Zaken heeft boter op het hoofd. In de discussie over het capaciteitsprobleem bij verzekeringsartsen de hand ook in eigen boezem steken? Daar is bar weinig van te merken. Neem een wetstaketsel waar de uitvoering stevig van baalt: de Eerstejaars Ziektewet-beoordeling, de zogenaamde ‘EZWb’.

Het is hilarisch. Als ik iemand ga nakijken, vooral als dat begint met een fundoscopie, zet ik een smoeltje op en doe uitgebreid de rituele wassingen totdat de weeë alcoholwalm zijn hypnotische werking in alle hoeken van de spreekkamer kan doen. En mijn patiënten vinden dat prachtig.