Portret Yvonne Smulders: Van privékliniek naar junglehospitaal

Yvonne Smulders, plastisch chirurg bij Ziekenhuisgroep Twente (ZGT) en Velthuis Kliniek Cosmea, voerde vorig najaar in twee weken 52 operaties uit in Sierra Leone voor Dokters van de Wereld.

‘Het hospitaal in de jungle van Sierra Leone had sinds de oorlog van 1991 tot 2002 geen stromend water of elektriciteit. We moesten ons aanpassen aan de omstandigheden. Een vrouw met een vergroeide voet die wel kon lopen, hebben we niet geopereerd, omdat zo’n complexe ingreep een groot infectierisico met zich meebrengt. Operaties in de mond waren ook lastig, omdat er geen beademingsapparatuur was. Uiteindelijk hebben we wel twee grote aangezichtsoperaties gedaan: bij een noma-patiënte met een groot gat in haar gezicht en bij een kind met een hazenlip. De anesthesioloog heeft deze patiënten beademd met de ballon.

Wat me is bijgebleven, is dat er tijdens ons bezoek een kindje werd geboren met een hazenlip en een open gehemelte. De moeder wilde het verstoten. In Nederland zou die hazenlip bijzaak zijn geweest. Je zou het kindje babyvoeding geven met de lepel en na een jaar opereren. Maar daar is geen babyvoeding. Een baby die niet uit de borst kan drinken, gaat dood. Uiteindelijk hebben we de moeder geleerd om melk uit haar borst te masseren en ervan kunnen overtuigen om de baby te houden.

Het contrast met mijn werk in de Velthuis Kliniek Cosmea is natuurlijk enorm. Toch vind ik dat niet lastig. Het zijn twee verschillende werelden. Maar vergeet niet dat ik ook hier, net als in Afrika, kritisch moet zijn in wat ik wel en niet doe. Als iemand irreële verwachtingen heeft, opereer ik niet. Ik kan een vrouw van 40 met overgewicht niet het uiterlijk teruggeven van een meisje van 18.’

Lieke de Kwant