Plan om arbeidsparticipatie te bevorderen

Samenwerking tussen arbozorg, curatieve zorg en werkgevers leidt tot korter ziekteverzuim, minder arbeidsongeschiktheid en een verhoging van de arbeidsparticipatie. Dat kan bovendien een besparing opleveren van een half miljard euro per jaar op verzuim- en arbeidsongeschiktheidsuitkeringen. Dat zegt Han Anema vandaag in zijn oratie als hoogleraar sociale geneeskunde aan VUmc. Anema bekleedt ook een bijzondere UWV-leerstoel in de verzekeringsgeneeskunde.

Anema is al tien jaar bezig met het onderwerp arbocuratieve samenwerking. ‘Aanvankelijk’, zegt hij, ‘was het uitgangspunt dat artsen – huisartsen en bedrijfsartsen met name – een-op-een met elkaar zouden gaan samenwerken. Dat is niet gelukt. Voor mij reden om het over een heel andere boeg te gooien. We moeten toe naar geïntegreerde zorg door multidisciplinaire teams, waar de bedrijfsarts deel van uitmaakt.’

In VUmc bestaan goede ervaringen met zulke teams (bestaande uit onder andere een medisch specialist en een bedrijfsarts). Bijvoorbeeld bij de behandeling van langdurig arbeidsongeschikte patiënten met rugklachten. Deze aanpak leidde tot besparingen van bijna 7000 euro per patiënt in de kosten van verzuim- en arbeidsongeschiktheidsuitkeringen. Als geïntegreerde zorg in heel Nederland wordt toegepast, betekent dat volgens Anema een besparing van ongeveer een half miljard euro per jaar.

Bevordering van arbeidsparticipatie zou als behandeldoel onderdeel moeten uitmaken van de artseneed en -opleiding, vindt Anema. ‘Arbeidsparticipatie is namelijk van groot belang voor de gezondheid van de patiënten.’ Er is daarom een nieuwe competentie nodig voor alle artsen. Ze zouden allemaal participatiebevorderaar moeten zijn.’ Vanwege het belang daarvan zou daar van meet af aan in de medische opleiding een prominente plaats voor moeten worden ingeruimd, vindt hij.

De opsplitsing tussen verzekeringsgeneeskunde en bedrijfsgeneeskunde kan intussen wel verdwijnen, vindt Anema als hoogleraar in beide vakgebieden. Hij wil dat er één arts voor Arbeid en Gezondheid komt. ‘Zo’n AAG kan gelijktijdig in de zorg en in de sociale zekerheid werken, mits niet voor dezelfde patiënt.’

Al deze voornemens worden gehinderd door een lastig obstakel: om geïntegreerde arbocuratieve zorg tot stand te brengen moet de (financiële) scheiding tussen arbozorg en curatieve zorg worden opgeheven. ‘Zorgverzekeraars willen geïntegreerde zorg nu niet vergoeden. Ze zien de baten wel, maar die zijn nu niet voor hen, maar voor de werkgevers en voor de maatschappij,’ zegt Anema.

Henk Maassen

Lees ook:

• Meer nieuws