KNMG: Bewaking van de medicatieveiligheid door artsen
Plaats een reactieDiverse onderzoeken, ontwikkelingen en projecten in de gezondheidszorg wijzen erop dat artsen zich meer verantwoordelijk moeten voelen voor patiëntveiligheid en medicatieveiligheid. Een belangrijk aspect van dit laatste is dat artsen scherper moeten letten op bijwerkingen van geneesmiddelen en dat zij deze moeten melden.
Veiligheid
De laatste jaren zien we veel aandacht voor de veiligheid van geneesmiddelen bij de politiek, en in de media en wetenschappelijke literatuur. Behalve om de veiligheid van het geneesmiddel zelf en verantwoord voorschrijfgedrag, gaat het daarbij ook om factoren als compliance, fouten rond de verstrekking van geneesmiddelen en leemten in de informatieoverdracht van de ene naar de andere hulpverlener. De Inspectie voor de Gezondheidszorg en de meest betrokken beroepsgroepen geven inmiddels prioriteit aan de preventie van schade door geneesmiddelen. Het Elektronisch Medisch Dossier (EMD) zal, als het eenmaal is geïmplementeerd, in belangrijke mate kunnen bijdragen aan het voorkómen van fouten op dit gebied.
Transparantie
Lang heeft er rond geneesmiddelen een cultuur van geheimzinnigheid geheerst. Dat is in de betrokken beroepsgroepen al lang niet meer het geval. Ook bij de farmaceutische industrie ziet men in dat deze geheimzinnigheid het gevoel van onveiligheid rond geneesmiddelen vergroot. Er is Europese regelgeving gekomen die veel informatie toegankelijk maakt. Dit geldt bijvoorbeeld voor de verslagen van de vergaderingen van de European Medicines Agency en het Nederlandse CBG. Alle informatie die Lareb (het landelijk centrum bijwerkingen geneesmiddelen) over bijwerkingen heeft, is sinds 2004 te vinden op
. Ook zijn alle meldingen via deze website te bekijken; zij is voor artsen een interessante informatiebron.
Melden van ernstige bijwerkingen verplicht in nieuwe Geneesmiddelenwet
Bij de parlementaire behandeling van de nieuwe Geneesmiddelenwet in 2006 is een amendement aangenomen, die het melden van ernstige meldingen verplicht stelt. Hoewel nooit is aangetoond dat het verplicht stellen van het melden van (ernstige) bijwerkingen leidt tot meer meldingen, hopen we dat artsen hierdoor gestimuleerd worden om relevante bijwerkingen inderdaad door te geven aan Lareb. Het is wenselijk dat in ziekenhuizen en huisartsenpraktijken een systeem wordt opgezet dat het melden makkelijker maakt. Ook kan een voorziening in het nieuwe EMD worden ingebouwd, waardoor de arts erop wordt gewezen extra alert te zijn op bijwerkingen van nieuwe geneesmiddelen en deze te melden.
Artsen moeten bijwerkingen melden!
Geneesmiddelen worden voorgeschreven door artsen. Zij hebben daarom een grote verantwoordelijkheid voor de veiligheid ervan. Dit is altijd zo geweest en moet zo blijven, uiteraard in goede samenwerking met apothekers.
Het voorschrijven van geneesmiddelen is nooit vrijblijvend. Het spreekt vanzelf dat het melden van bijwerkingen onderdeel is van een goede beroepsuitoefening van artsen. Het is daarom aan te bevelen om in richtlijnen voor artsen expliciet aandacht te besteden aan het melden van bijwerkingen en andere veiligheidsaspecten.
Daarnaast is meer aandacht voor kennis over geneesmiddelen in de artsopleiding en de vervolgopleidingen voor huisartsen en specialisten gewenst. Objectieve wetenschappelijke informatie over de voordelen en risicos van geneesmiddelen is dringend nodig, zeker als wordt gedacht dat elk risico te vermijden zou zijn.
Het melden van bijwerkingen levert een belangrijke bijdrage aan het objectiveren van dergelijke risicos.
Met dank aan dr. A.C. van Grootheest, arts, directeur Nederlands Bijwerkingen Centrum Lareb.
Hebt u vragen over dit artikel? Stuur een e-mail naar Lode Wigersma, directeur beleid KNMG,
- Er zijn nog geen reacties
