Heb ik als behandelend arts een rol bij arbeidsverzuim?
Praktijkdilemma
1 reactie
Casus
Een werknemer meldt zich bij mij, zijn huisarts, in opdracht van zijn werkgever. De werknemer heeft zich ziekgemeld en de werkgever wil nu weten of hij inderdaad niet in staat is zijn werkzaamheden te verrichten wegens een ziekte of aandoening. Ben ik verplicht de werknemer te onderzoeken en daarover iets te verklaren?
Advies
Het is in Nederland in de eerste plaats de rol van de bedrijfsarts om werknemers die zich arbeidsongeschikt hebben gemeld te beoordelen en te begeleiden. Zo nodig stemt de bedrijfsarts af met de behandelend huisarts of medisch specialist. Daarmee is niet gezegd dat een huisarts of medisch specialist een zieke werknemer niet mag onderzoeken of behandelen. Maar uitgangspunt is dat dit gebeurt op verzoek van de werknemer en niet in opdracht van de werkgever. Behandelend artsen zijn geen controleurs voor de werkgever. Los van het feit dat zij niet altijd alle kennis en deskundigheid hebben om de geschiktheid voor een specifieke functie te beoordelen.
Toelichting
De bedrijfsarts is bij uitstek deskundig op het terrein van arbeid en gezondheid. Daarom zijn werkgevers wettelijk verplicht bij bepaalde taken een arbodienst of bedrijfsarts in te schakelen. Het is volgens de KNMG dan ook onjuist dat werkgevers hun werknemers bij arbeidsverzuim verplichten hun behandelend arts te bezoeken. Het is niet aan behandelend artsen om de arbeidsongeschiktheid van eigen patiënten te onderzoeken. Het onderzoeken of behandelen van een patiënt door zijn behandelend arts enkel omdat de werkgever van de patiënt daarom verzoekt, kan de vertrouwensrelatie tussen behandelend arts en patiënt onder druk zetten. Bovendien is in de wetgeving vastgelegd dat arbeidsverzuim in eerste instantie een verantwoordelijkheid is van werkgever en werknemer. Op verzoek van de werkgever of werknemer kan de arbodienst hun adviseren. Bij dreigend langdurig verzuim is advisering door de arbodienst verplicht.
De Code gegevensverkeer en samenwerking bij arbeidsverzuim en re-integratie gaat in op de zorgvuldigheidseisen rond de samenwerking van een arts die betrokken is bij een zieke werknemer. Uitgangspunt is dat elke arts zich beperkt tot zijn of haar specifieke taak in relatie tot arbeidsverzuim. De eindverantwoordelijkheid voor de behandeling blijft bij de behandelend arts, voor het werkhervattingadvies bij de bedrijfsarts en voor de claimbeoordeling of voor re-integratie bij een andere werkgever bij de verzekeringsarts. Dat betekent dat behandelende artsen geen waardeoordeel mogen geven over de arbeidsongeschiktheid van de patiënt/werknemer in zijn informatieverstrekking aan de bedrijfsarts of verzekeringsarts. Dat geldt ook voor het afgeven van een geneeskundige verklaring over de arbeidsgeschiktheid van de patiënt/werknemer of een schriftelijke bevestiging van spreekuurbezoek ter verificatie aan de werkgever.
Vraag? KNMG Artseninfolijn
Bent u arts en lid van een van de federatiepartners van de KNMG, dan kunt u met vragen op ethisch en gezondheidsrechtelijk (juridisch) terrein kosteloos advies krijgen van de KNMG Artseninfolijn. Van maandag t/m donderdag tussen 9.30 en 16.00 uur telefonisch bereikbaar via 030 2823 322. Op vrijdag alleen voor spoedvragen bereikbaar. Alle praktijkdilemma’s vindt u op knmg.nl/praktijkdilemma.
Roel Melchers
bedrijfsarts, Houten
Het is ... de bedrijfsarts om werknemers ... te beoordelen en te begeleiden.
Dit is toch wat te kort door de bocht: begeleiden is een zorgfunctie en niet compatibel met beoordelen. Er moet dus staan ... beoordelen OF begeleiden.
In 1950 heeft de KNM...G immers bepaald dat zorg en keuringsfuncties niet in een arts jegens een persooon verenigd kunnen zijn. Die gedragsregel is recent (oktober 2016) gecodificeerd in de wet 'Cliëntenrechten bij de elektronische verwerking van gegevens'. In die wet wordt de bedrijfsarts categorisch toegang tot zorgdossiers ontzegt. Probeert ie toch toegang te krijgen tot zo'n zorgdossier, dan is dat een overtreding met als ultieme straf: doorhaling in het BIG-register!
Met de nieuwe arbowet die 1 juli ingaat, krijgt de bedrijfsarts, naast zijn primaat van keuringsarts dat hij sinds 1994 heeft, zorgfuncties zoals begeleiden en een inloopspreekuur.
De consequentie hiervan is, dat een werkgever twee bedrijfsarts aan moet stellen: eentje voor de zorg en een andere bedrijfsarts die voor hem keuringen doet. Denk aan de bepaling of er inderdaad een ziekte is die het verzuim verklaart en, zo ja, wat dan de arbeidsmogelijkheden nog zijn.
Tussen beide bedrijfsartsen moet een WGBO-conforme scheiding van gegevens zijn. Anders bestaat de mogelijkheid dat een bedrijfsarts onder het mom van zorg gegevens binnenhengelt die hij dan vervolgens gebruikt voor zijn keuring.