Balans opmaken

Ineens ben je expert. Je weet in ieder geval iets meer van ziekte ‘L’ dan een ander. Voor je het weet, schrijf je er een proefschrift over. En je bent nog meer expert. Het doet je goed als collega’s je om raad vragen, als patiënten speciaal voor jou naar de poli komen. Je gaat nog meer je best doen maar je gaat ook kritisch kijken naar de literatuur en naar je eigen handelen. Je bent tevreden als je patiënten kunt geruststellen dat hun ziekte goed is behandeld, als je ze ervan kunt overtuigen dat ze de ziekte niet hebben.

Ineens is een patiënt het niet met je eens. Je bent ervan overtuigd dat hij een heel andere aandoening heeft waarvoor verder onderzoek nodig is. Uiteindelijk stemt hij in maar ineens is er een klacht: je zou nooit aandacht voor hem hebben gehad, hij moest te lang wachten op onderzoek.

Dan is er een tweede patiënt die jou wil overtuigen van de noodzaak om te behandelen terwijl jij vindt dat hij een aandoening heeft die op een andere manier moet worden behandeld. Een collega schrijft ongevraagd aan de verzekering: ‘De specialist die hem behandelde, heeft niet de soepelheid om toe te geven dat zij er naast zat met haar diagnose, en die daarom ook niet bereid zal zijn om bij de verzekering …’.

Beide klachten worden ongegrond verklaard maar er blijft iets knagen. Is het ‘Dokters moeten gewoon leren met klachten om te gaan’?

En dan de eerste bedreiging: ‘Er is een website gestart met als naam “Ziekte-L-fight”; uw ziekenhuis komt negatief in de publiciteit; deze abjecte wanpraktijken moeten in de media komen’. Het gevolg is dat je enkele maanden als eerste daad in de ochtend op internet zoekt of de website al operationeel is. Langzaam zakt dat onbestemde gevoel weer weg.

Dan de tweede bedreiging - bij de polikliniekassistente: ‘Ik heb ziekte ‘L’ en als u niet zorgt dat ik de dokter vandaag zie, schiet ik mezelf overhoop en dat is dan uw schuld’. Assistente overstuur. Patiëntenservice: ‘U kunt de patiënt niet weigeren’. Gesprek met patiënt om regels door te nemen over de gang van zaken. Na een uur bedreigingen te hebben aanhoord, lijkt het te lukken hem te kalmeren.

We praten met z’n allen nog weer eens onze regels door, hoe gaan we om met agressie, wat hebben we nu gedaan, wat hadden we anders kunnen doen en hoe doen we het de volgende keer. Twee slapeloze nachten maar dan keert de rust weer.

En dan de balans….
Zijn twee klachten en twee bedreigingen over een aandoening waarvan men vindt dat jij expert bent, niet veel? Wat doe ik verkeerd? Waarom is men teleurgesteld als ik oprecht denk dat iemand niet de betreffende aandoening heeft maar iets anders? Het klinkt wel idealistisch om te zeggen dat je het voor die andere patiënten doet, maar je hebt ook zo je grenzen. Soms is je vak dus niet leuk. Maar meestal wel.

Ineke Blaauw, reumatoloog

UMC Utrecht

Alle lezersbijdragen "De emoties van de dokter"