Het is maar werk

Louis Profeta, medisch specialist in Indianapolis, sprak deze vier woorden uit op een congres voor artsen. Hij had het over ons vak. Het werd hem niet in dank afgenomen. Zijn toehoorders werden boos en claimden dat ons vak een levenslange passie is, iets bijzonders, een roeping! Werk…da’s voor mensen met een baan. Niet voor ons. De artsen voelden zich enorm miskend en tekortgedaan. Maar het was niet Profeta’s bedoeling om iemand te beledigen. Hij legde uit dat zijn stelling kan helpen om niet af te branden. Dat doen wij artsen namelijk nogal: in de VS loopt meer dan de helft van de collega’s oververmoeid rond. Ik leerde onlangs op een driedaags congres van de Noord-Amerikaanse en Britse artsen-federaties over Physician Health, dat afgrenzen van onze medische taken en verantwoordelijkheid, enorm helpt om in topvorm te blijven.

We zien vanuit ABS-artsen ook veel collega’s bij wie de passie voor het vak onbedoeld megalomane vormen heeft aangenomen. Het werk dat ze doen verandert in een identiteit. Ze werken niet als arts, ze zijn het. Ook als ze niet werken, 24/7. Als ze thuis zijn, houden ze hun figuurlijke witte jas aan. Familie en vrienden hoor je niet (meer) klagen. Die weten dat dit zinloos is. Als ook de eigen gezondheid het laat afweten en de arts niet meer kan of mag werken, blijft er nog maar bar weinig over van de identiteit van de dokter. Met wanhoop, depressie en soms suïcidaliteit als gevolg.

Onderzoek laat zien dat gezondere artsen tevredener en gezondere patiënten hebben. Daarnaast zijn gezondere dokters zelf waarschijnlijk ook wel gelukkiger, maar daar heb ik nog geen wetenschappelijk bewijs voor gevonden. Ik voel me in elk geval wel beter als ik in topvorm ben. Daarom zie ik voordeel in de reductie van onze levenslange passievolle carrière tot ‘alleen maar werk’: werk kun je plannen, ontdoen van administratieve ballast of het zelfs begrenzen in uren. Dan zou je zelfs nog wat naast je werk kunnen doen. In de bijna 1500 reacties op het LinkedIn-artikel van Profeta, lees ik vooral niet-medici die applaudisseren voor de meer bescheiden toon van hem. Wanneer kregen we van Jan Publiek voor het laatst applaus? Ergens voor de tijd waarin doctor-bashing populair was?

Als je ook regelmatig denkt na een overvolle dag, een hele lange dienst, of een klacht van een patiënt: hoe hou ik dit nog jaren vol? Denk er dan eens over om met dezelfde passie en roeping waar we onze jonge collega’s mee opleiden, die hobby, sportschoenen en je geliefden weer op te pakken en ze met net zoveel toewijding in je leven te sluiten als onze patiëntenzorg. It’s just a job.

Hans Rode, psychiater ABS-artsen