Een dikker oog bij snuiten
3 reactiesEen 31-jarige man heeft vier dagen geleden tijdens een potje voetbal de elleboog van de tegenstander tegen zijn linkeroog gekregen. Sindsdien merkt hij dat de gezwollen huid rondom zijn oog verder opzwelt bij snuiten en persen. Hij ziet scherp, zonder dubbelbeelden.
Bij onderzoek zien we een periorbitaal hematoom, maar ook een subtiele enophthalmus (zie foto 1). De orbitarand imponeert palpatoir intact, de oogvolgbewegingen zijn ongestoord en de gelaatssensibiliteit is normaal. Een CT-aangezicht toont een blow-outfractuur van de mediale orbitawand met intraorbitaal emfyseem, zonder beklemming van de oogspieren (zie foto 2). Oogheelkundig onderzoek is ongestoord. We besluiten de fractuur conservatief te behandelen. Patiënt krijgt een blaassnuitverbod voor twee weken en antibioticaprofylaxe met amoxicilline/clavulaanzuur. Tijdens poliklinische controles blijkt de man na vier weken volledig hersteld te zijn.
De benige orbita kun je je voorstellen als een piramide waarvan de punt naar dorsocraniaal wijst. De aan de oppervlakte gelegen basis van deze piramide (de orbitarand) is vrij massief, terwijl de vier zijden van de piramide bestaan uit broze botlamellen. Vooral de mediale orbitawand (lamina papyracea) en orbitabodem zijn papierdun, met een gemiddelde dikte van 0,27 mm. Een blow-outfractuur is een fractuur van (een van) deze twee zwakste orbitawanden. Hij ontstaat als een convex voorwerp, zoals een tennisbal of elleboogpunt, de orbita treft. Hierbij ontstaat een plotseling verhoogde intraorbitale druk, die geleidt naar alle orbitawanden en een stressfractuur op afstand veroorzaakt. Geïsoleerde blow-outfracturen zijn soms lastig te herkennen door de subtiele symptomatologie. De orbitaranden zijn immers bij palpatie intact. Aanwijzingen zijn: enophthalmus (door herniatie van orbitaweefsel), subcutaan emfyseem (door lucht vanuit de sinus), periorbitale of conjunctivale ecchymose, diplopie (door inklemming van oogspieren) en verminderd gevoel van de wang en bovenlip (door betrokkenheid van de n. infraorbitalis). Een mediale orbitawandfractuur wordt aangetoond met een CT-scan en kan in de meeste gevallen conservatief worden behandeld.
Auteurs
Pim Keurlings
huisarts en universitair docent, afdeling Eerstelijnsgeneeskunde, Radboudumc, Nijmegen
dr. Tong Xi
mond-, kaak- en aangezichtschirurg en researchcoördinator, afdeling MKA-chirurgie, Radboudumc, Nijmegen
dr. Sander Keijser
oogarts en opleider, afdeling Oogheelkunde, Radboudumc, Nijmegen
Bram Geurts
radioloog, afdeling Radiologie, Radboudumc, Nijmegen
contact
cc: redactie@medischcontact.nl
Heeft u ook een interessante casus voor deze rubriek?
Stuur tekst (max. 300 woorden) en beeld naar redactie@medischcontact.nl.
Als uw casus wordt gepubliceerd, ontvangt u van ons het boek Besturen in een doktersjas van Marcel Levi.
Pim Keurlings
Eerste auteur, Nijmegen
Beste collega Leenders,
Ja deze is intact. Wat daar te zien is, is de canalis infraorbitalis, waar de nervus infraorbitalis doorheen verloopt.
Hartelijke groet,
Pim Keurlings
GJ Bonte
Neuroloog, Dalfsen
Dat vreselijke woordje "ongestoord"... Ik verwijder het uit elke brief die ik schrijf. Wat is er toch mis met het woordje "normaal"? Ik word er gestoord van!
JH Leenders
huisarts, Leeuwarden
Is de voor/onderwand vd orbita links wel intact??