Dikke, rode enkels
5 reactiesEen 49-jarige man werd door de huisarts naar de Spoedeisende Hulp verwezen in verband met oedemen aan beide enkels. Dit bestond sinds twee weken aan de linker-enkel en later ook aan de rechterenkel met roodheid waarop de huisarts gestart was met flucloxacilline. Dit gaf geen verbetering van de klachten. Er was geen sprake van koorts of andere klachten.
Bij lichamelijk onderzoekzagen we een mild pitting-oedeem van beide enkels met diffuse roodheid wat leek op drukplekken. Laboratoriumonderzoek liet een bezinking zien van 27 mm/u, een CRP van 70 mmol/l zonder leukocytose. Er werd een thoraxfoto gemaakt. Daarop waren een verbreed bovenste mediastinum en forse hili te zien, wat zou kunnen passen bij lymfadenopathie.
Er waren geen aanwijzingen voor overvulling of een nefrotisch syndroom of erysipelas.
Vanwege het klinisch beeld en de forse hili op de thoraxfoto dachten we aan het syndroom van löfgren wat een uiting kan zijn van sarcoïdose. Patiënt werd geadviseerd om bij pijn ibuprofen te gebruiken.
Poliklinisch is een CT van thorax en abdomen gemaakt waarop we lymfadenopathie mediastinaal en hilair beiderzijds alsmede lichte hepatosplenomegalie zagen.
De longarts stelde op basis van de klinische bevindingen en de CT-scan dat er sprake was van het syndroom van löfgren en sarcoïdose stadium I.
De klachten van de enkels verbeterden en omdat er geen andere klachten waren, volgde een afwachtend beleid ten aanzien van de sarcoïdose.
Sinds 1953 is het syndroom van löfgren bekend. Dit syndroom wordt vaker gezien bij vrouwen dan mannen (verhouding: 4:1), meestal tussen het twintigste en veertigste levensjaar. Hierbij is sprake van de trias: dubbelzijdige ontsteking van de hilaire/mediastinale lymfeklieren, wisselende polyartralgie en erythema nodosum.1 Mannen hebben meestal ontstekingen rondom de enkelgewrichten en biliaire hilaire/mediastinale lymfadenopathie maar zonder erythema nodosum.2 De prognose is gunstig; 80 procent herstelt volledig binnen 1 jaar.3
Jenny Zuidgeest, arts-assistent niet in opleiding SEH, Van Weel-Bethesda Ziekenhuis, Dirksland
Ellen van Schaik, internist-endocrinoloog, Van Weel-Bethesda Ziekenhuis, Dirksland
Klaas van Kralingen, longarts, Van Weel-Bethesda Ziekenhuis, Dirksland
Joost Spee, radioloog, Van Weel-Bethesda Ziekenhuis, Dirksland
contact
jennyzuidgeest@gmail.com, cc: redactie@medischcontact.nl
Referenties
2. Grunewald J, Eklund A. Sex-specific manifestations of Löfgren’s syndrome. Am J Respir Crit Care Med. 2007; 175 (1): 40.
3. Neville E, Walker AN, James D. Prognostic factors predicting the outcome of sarcoidosis: an analysis of 818 patients. Q J Med. 1983; 52 (208): 525.
casus insturen
Heeft u ook een interessante casus voor deze rubriek?
Stuur tekst (max. 300 woorden) en beeld naar redactie@medischcontact.nl.
redactie
Medisch Contact,
Beste E. Hendriks, correct opgemerkt, we hebben de onderschriften aangepast.
E. Hendriks
promovendus, Utrecht
Illustratieve casus. Helaas horen de onderschriften bij de afbeeldingen van een andere casus..
R.O.B. Gans
Internist, GRONINGEN Nederland
Helemaal eens met Hein
R.O.B. Gans
Internist, GRONINGEN Nederland
Helemaal eens met Hein
H.J. Bernelot Moens
Reumatoloog, HENGELO
Een klassiek voorbeeld van het Loffgren-syndroom. Het is goed om hier nog eens de aandacht op te vestigen, omdat het niet altijd wordt herkend. Twee ontstoken enkels bij een relatief jonge man betekent op de polikliniek reumatologie acute sarcoidos...e tot het tegendeel is bewezen. Maar waarom is een CT-scan van thorax en abdomen gemaakt bij zo'n typisch ziektebeeld met haast altijd spontaan herstel? Met de huidige roep om doelmatigheid lijkt mij dit een overbodig onderzoek, dat alleen bij een afwijkend ziekteverloop geindiceerd is.