Ouders van misbruikte kinderen hebben ook ondersteuning nodig

Artsen kunnen ouders wier kind seksueel misbruikt is nog beter ondersteunen, onder meer door niet alleen het kind maar ook de ouders als slachtoffer te zien en dus begeleiding aan te bieden voor hun eigen verwerkingsproces. Dit is een van de adviezen uit een onderzoek van Kenter Jeugdhulp, Amsterdam UMC, GGD Amsterdam, de Vrije Universiteit Amsterdam en Stichting Achmea Slachtoffer en Samenleving.

‘Niet-misbruikende ouders van wie het kind seksueel misbruikt is worden niet altijd als slachtoffer gezien, terwijl de gebeurtenis voor hen net zo goed traumatisch is. Het is belangrijk dat artsen die in aanraking komen met ouders van kinderen die seksueel misbruikt zijn, zich dat ook realiseren en passende hulp bieden’, legt onderzoeker Caroline Jonkman van Kenter Jeugdhulp uit. Het ondersteunen van ouders is van belang omdat de reactie van de ouders zelfs zwaarder weegt in het herstel van het kind dan bepaalde kenmerken van het misbruik. ‘Ook is het belangrijk dat artsen, voor zover ze daarmee te maken krijgen, nadenken over de vraag wanneer details over het seksueel misbruik verteld worden, en in welke mate het nodig is dit te vertellen. Details zijn niet altijd bekend, maar als dat wel het geval is, kunnen ze ouders soms helpen om eventuele ontwikkelingsproblemen beter te kunnen plaatsen. Maar het kan ook een schuldgevoel tegenover hun eigen kind geven. Het is dus belangrijk om goed naar de behoefte van de ouder te kijken en gefaseerd informatie te geven.’

‘Voor zorgprofessionals was er nog weinig informatiemateriaal beschikbaar over hoe om te gaan met ouders van kinderen die seksueel misbruik hebben meegemaakt’, vervolgt Jonkman. ‘En dat terwijl kinderartsen, gynaecologen en huisartsen vaak in een vroeg stadium betrokken worden, wanneer blijkt dat een kind seksueel misbruikt is. We hebben interviews gehouden met ouders en professionals die hiermee te maken hebben gehad en hieruit kwamen verscheidene aanbevelingen, waaronder de net genoemde, naar voren.’ Het onderzoek zelf is nog onder review, dus de onderliggende data kunnen nog niet gedeeld worden. ‘Maar het belangrijkste is dat het onderzoek geleid heeft tot een aantal handelingsperspectieven voor die hulpverleners.’

De adviezen staan in een recentelijk uitgebrachte brochure en een vlog op de website van Centrum Seksueel Geweld (CSG). Daarnaast zijn een webinar en een podcast hierover te vinden op de website van Academische Werkplaats Kindermishandeling.