Krijg nou de pleuris!

In de jaren zeventig was de serie Columbo op tv. Elke aflevering werd in een zeer welgesteld milieu een schijnbaar perfecte moord gepleegd. Je kreeg meteen de planning en uitvoering in beeld. Vervolgens kwam de morsige, onnozel ogende lieutenant Columbo in zijn overjarige Peugeot 403 het beeld in rijden. Stelselmatig onderschat door de dader vond hij altijd dat ene, cruciale foutje, steeds aangekondigd door een peinzende vraag in de deuropening: ‘Just one more thing…’

Op een druilerige maandagochtend kwam Trees de Geer binnen. Ze was er door de assistente tussengeschoven. Deze aardige veertiger, die met beide benen stevig in het leven stond, had tijdens een vakantie in Frankrijk de donderdagavond tevoren in de loop van een paar uur een hevige pijn rechtsachter in de rug gekregen, vastzittend aan de ademhaling en eigenlijk niet te verdragen. Ze had geen koorts, hoefde niet te hoesten, maar was wel benauwd geweest. Mijn Franse collega had er een pneumonie van gemaakt en had haar amoxi voor geschreven. De pijn leek wel wat op de lobaire pneumonie die ze een aantal jaren terug had gehad, maar deze pijn was veel erger. Ook had ze toen hoge koorts, moest hoesten en was doodziek. Ik herinnerde me de percutoire demping, bronchofonie en versterkte stemfremitus. Ze was zo uit de cursus ‘Longgeluiden’, die ik kort tevoren had gevolgd, weggelopen. Bij onderzoek nu was er niets van dat al te vinden. Dit alles overwegende dacht ik: ‘Just one more thing… is dit geen longembolie?’ De X-thorax was normaal, de CRP iets verhoogd en de D-dimeer 2,2 (normaal < 0,5). Dus toch een longembolie! Dus toch niet, vertelde de longarts. De CT-angio liet geen embolie zien, wel een aanwijzing voor een infiltraat, dus toch een pneumonie. De Columbo in mij dacht: zo’n pijn bij een dubieus infiltraat?, maar in tegenstelling tot de echte Columbo liet ik het erbij.

Een paar dagen later kwam ze terug. De pijn was na een aanvankelijke vermindering weer zeer heftig terug. Nu had ze rechts een demping met verminderd ademen en wat rare crepitaties, leek het. De CRP was opgelopen naar 60. Ik wist het niet meer en belde de longarts opnieuw. ‘Steek je allebei je handen in een brandende open haard, als dit toch een longembolie is?’, vroeg ik. ‘Ja’, zei ze ‘en die van jou erbij’. Deze transmurale barbecue klonk overtuigend, maar toen ik vlak voor ze wilde ophangen zei: ‘Just one more thing… wat mot die oplopende CRP en hoe moet ik die bevindingen bij onderzoek zien?’, wist ze het antwoord ook niet. ‘Laat maar komen, dan ben ik meteen ook van je af’, zei ze lachend en hing op. Wat bleek: het was een pleuritis en die rare crepitaties was pleurawrijven (dat nou weer niet onthouden van de cursus).

Zo heb ik in 35 jaar meermalen als een soort halve Columbo in mijn sukkelige Hyundai en een volgens mijn vrouw te oude jas door de transmurale geneeskunde gereden. Ging vaak goed, leverde hier en daar een botsinkje op, maar alleen blikschade gelukkig. De echte Columbo had het pleurawrijven meteen ontdekt. ‘Just one more thing… the one who did it was mr. Pleuritis!’