Whodunit

Ik heb er vanmiddag een pneumothorax uitgeklopt. En daar ben ik best trots op. Het voelt als Sherlock Holmes die een whodunit heeft opgelost. In mijn geval het tussen hoesten en proesten vinden van een relevante medische aandoening.

Het was een vrij aspecifiek verhaal. De patiënt in kwestie, student aan de Haagse Hogeschool met een blanco medische voorgeschiedenis, was vanmorgen wakker geworden met pijn op de borst. Hij was niet benauwd geweest. Bij het lopen naar de tram was de pijn teruggekomen. Toen was hij omgekeerd en had een afspraak voor het middagspreekuur gemaakt.

Ik vond hem wat dyspnoïsch overkomen toen hij zijn verhaal deed, maar er was geen sprake van de entourage die je meestal bij een paniekaanval ziet. Deze jongen was de rust zelve. Vervolgens viel me op dat hij vrij lang en mager was. Die combinatie deed bij mij een belletje rinkelen. En ja hoor: over de hele rechterlong verminderd ademgeruis en hypersonore percussie. Ik zou het gemakkelijk hebben gemist als ik bij de anamnese al geen vermoeden had gehad.

‘Je hebt een klaplong’, zei ik, ‘je moet naar het ziekenhuis.’

‘O’, zei hij en ging zijn moeder bellen.

Ik vind de zeeffunctie een van de mooiste dingen van de huisartsgeneeskunde. Het met minimale middelen vaststellen of er wel of niet iets medisch aan de hand is. Je hebt er alleen anamnese, lichamelijk onderzoek, kennis van verschijningsvormen van ziekten en van de patiënt voor nodig.

Het zijn krachtige diagnostische instrumenten, die iedere arts onder de knie kan krijgen en direct bij de hand hoort te hebben. Helaas worden ze steeds meer ingeruild voor hightech diagnostische attracties uit het medisch pretpark. Soms nodig, vaak niet, en ongelooflijk duur in vergelijking met het gewone handwerk.

Maarten Cox, huisarts

Online-nascholing: Somatoforme klachten en stoornissen