Verklaring risico’s tamoxifen

Onderzoekers hebben een deel van het mechanisme opgehelderd dat de gevaarlijke bijwerkingen van tamoxifen veroorzaakt. In Science van 29 maart berichten Yongfeng Shang en Myles Brown dat tamoxifen een proteïne (SRC-1) kan activeren dat vervolgens de expressie van genen op gang kan brengen die betrokken zijn bij tumorgroei in de baarmoeder.

Tamoxifen, dat tot de selective estrogen receptor modulators (SERM’s) behoort, wordt momenteel gebruikt om de kans op borstkanker te verkleinen bij vrouwen met een verhoogd risico op die ziekte.

In de borst werkt tamoxifen als een anti-oestrogeen. In andere delen van het lichaam kunnen oestrogeen en tamoxifen daarentegen een identiek effect hebben, zoals het tegengaan van osteoporose en het handhaven van een goede conditie van hart- en bloedvaten. Ook een identiek negatief effect is mogelijk: beide stoffen kunnen leiden tot een verhoogde kans op baarmoederkanker.

Een verklaring voor deze verschillen moet te maken hebben met de rol van zogeheten coregulerende eiwitten, zo luidt al enige tijd de hypothese. Dat idee wordt nu bevestigd in het onderzoek van Shang en Brown. Het blijkt dat zowel tamoxifen als raloxifene, een ander medicijn uit de SERM-klasse, in borstcellen repressor-eiwitten naar de oestrogeen-receptoren dirigeert. In baarmoedercellen daarentegen lokt tamoxifen juist activerende proteïnen naar de oestrogeen-receptoren, waarmee het tumorgroei mogelijk maakt.

Overigens doet raloxifene dat niet: reden waarom in de VS op dit moment een grote studie loopt naar de vraag of dit medicijn een goede vervanger van tamoxifen kan zijn. <