Specialisten kiezen voor systeem van zelfevaluatie

Om in aanmerking te komen voor herregistratie moeten medisch specialisten vanaf 2012 hun handelen systematisch laten evalueren. Dat bepleit de Orde van Medisch Specialisten naar aanleiding van een deze week verschenen advies.

‘Laten zien hoe je werkt en anderen vragen hoe zij vinden dat je werkt’, zo omschrijft de commissie Individueel Functioneren Medisch Specialisten (IFMS) de kern van de toekomstige evaluaties. In het voorgestelde systeem (‘vóór specialisten en dóór specialisten’) voert iedere specialist jaarlijks een evaluatiegesprek met een lid van de eigen medische staf. Zij bespreken de informatie die de specialist zelf aandraagt en bij anderen is verzameld, waarna de specialist aangeeft wat hij het komende jaar wil veranderen. Na een jaar wordt bekeken wat daarvan is terechtgekomen. 

De commissie, in 2005 ingesteld, baseert haar advies op literatuurstudie en op de ervaringen van specialisten in het Maaslandziekenhuis in Sittard, voorloper op dit gebied (zie MC 35/2005: 1380). Verder maakt ze gebruik van de resultaten van een pilot in acht ziekenhuizen die ruim een jaar ervaring hebben opgedaan met verschillende instrumenten en methoden.

Om het eigen functioneren in beeld te krijgen, houdt iedere specialist een portfolio bij, zo stelt de commissie voor. Het oordeel van derden kan op twee manieren worden verzameld. Kiest een ziekenhuis voor MultiSource Feedback (MSF), dan vullen acht collega’s, acht ziekenhuismedewerkers en 25 patiënten, geselecteerd door de te evalueren arts, een gestructureerde vragenlijst in. Maakt het gebruik van Appraisal & Assessment (A&A), dan informeert de gespreksleider vooraf bij enkele personen uit de omgeving van de te evalueren arts. 

Zenuwarts Paul Raedts van het Elkerliek ziekenhuis in Deurne evalueerde tien collega’s met MSF-vragenlijsten: ‘Zelf schetsen zij doorgaans het minst positieve beeld. De collega’s oordeelden telkens veel positiever en medewerkers als laboranten en verpleegkundigen zaten ertussenin. Juist zij kunnen een arts goed karakteriseren, weten bijvoorbeeld of hij gehaast is of juist rustig, en of hij goed kan uitleggen.’ Twijfels heeft Raedts over de aparte vragenlijsten aan patiënten: ‘De opmerkingen in de kantlijn zijn nog het meest informatief.’ Liever zou hij de vragenlijsten die het ziekenhuis patiënten toch al toestuurt ook voor dit doel benutten, ‘anders raken ze wel erg overvoerd.’ 

Paul Brand, kinderarts in de Isala klinieken in Zwolle, heeft vijf mensen gesproken. Hij vindt het inspirerend, ontdekt verborgen talenten: ‘Wij gebruiken de A&A-methode. Die sluit aan bij de manier van werken in de teaching the teacher-cursussen.’ Voorafgaand aan een gesprek, dat ongeveer een uur duurt, vergaart hij per mail (‘Dat is efficiënt’) informatie bij mensen uit de werkomgeving van de specialist: ‘Het resultaat is wisselend. De helft van de mensen is open en eerlijk, de andere helft heeft een blad voor de mond. Het is zaak mensen te benaderen van wie je al weet dat ze duidelijk zullen zijn.’

De Orde van Medisch Specialisten benadrukt dat het systeem nog in de kinderschoenen staat. ‘We weten nu dat het technisch kán, maar hoe het er precies zal uitzien, zal pas gaandeweg blijken’, zegt woordvoerder Ellen van Rooij. Maar het belang ervan is duidelijk: ‘Naast zaken als scholing, nascholing, richtlijnen en visitaties is dit de sluitsteen van het kwaliteitsbeleid.’ De Orde gaat de komende jaren ziekenhuizen helpen om het systeem in te voeren (zie ook blz. 744) en wil onderzoek entameren naar de effectiviteit ervan. In 2012 moeten medisch specialisten eraan meedoen om in aanmerking te komen voor herregistratie, zo bepleit de Orde.jv

Lees

het advies van de commissie-IFMS en het implementatieplan van de Orde

  en de

stellingen voor de paneldiscussie

obver dit onderwerp van 21 april jl.