Export van zorg

De cover van de special ‘Export van zorg’ (MC 13/2002) gunt euthanasie de twijfelachtige eer tot de topdrie van exportproducten van de Nederlandse gezondheidszorg te behoren. Twijfelachtig omdat je je moet blijven afvragen of er bij euthanasie werkelijk sprake is van zorg in de diepste zin van het woord. Want dat wij in Nederland euthanasie door middel van een meerderheidsbesluit hebben geformaliseerd en het nu onderdeel uitmaakt van het medisch handelen, betekent niet dat de discussie rond de euthanasieproblematiek is gesloten. Euthanasie is uitvoerbaar, maar wel bij de gratie van een schijnconsensus. Het is vooral een pragmatische oplossing voor de nauwelijks te torsen zwaarte van het lijden, die echter te veel voorbijgaat aan de existentiële problematiek van het lijden. Uit de dagelijkse praktijk, gesprekken met collegae en de media komen regelmatig signalen dat er nogal wat hapert aan de uitvoerbaarheid van euthanasie. Daarom moeten we ons afvragen in hoeverre euthanasie wel een solide zorgproduct is. En dat lijkt me een eerste vereiste voor export: het product moet breed gedragen en onbetwist zijn. Een vereiste waaraan de genoemde altruïstische export en het transport van kennis (NHG-standaarden) zeker voldoen. Een voorwaarde die het met tal van mitsen en maren omklede euthanasiebeleid echter niet haalt. Daarom past ons enige bescheidenheid in het aan de man brengen van dit product. Laten we eerst binnenslands komen tot een eenvormige, weloverwogen stellingname ten aanzien van euthanasie en de uitvoerbaarheid ervan, alvorens buitengaats support te werven voor een discutabel product. De oproep van NVVE-directeur Jonquière aan de KNMG om het Nederlandse euthanasiebeleid in het buitenland steeds weer uit te leggen (lees: te verdedigen, te promoten) lijkt me daarom nogal voorbarig.

Dirksland, april 2002