Euthanasie en medisch handelen
Plaats een reactieDe nieuwe Belgische euthanasiewet, die op 16 mei is aangenomen, is ruimer van opzet dan de Nederlandse. In Nederland valt euthanasie onder het strafrecht en is wettelijk verboden, maar als de arts zich houdt aan de zorgvuldigheidsregels, wordt hij niet gestraft. Deze situatie heeft ertoe geleid dat patiënten, weliswaar onterecht, denken dat euthanasie in Nederland legaal is.
In België is de regelgeving van euthanasie uit het Wetboek van Strafrecht gehaald. Euthanasie komt daarmee binnen het terrein van de medische professie te liggen, als zogeheten medische exceptie.
In Nederland is de arts niet verplicht medewerking te verlenen aan euthanasie. Bij weigering is hij echter genoodzaakt zich te beroepen op gewetensbezwaar, want medische argumentatie is juridisch niet noodzakelijk. Het beroep op gewetensbezwaar zou eigenlijk in de wet moeten worden opgenomen, maar dat kan alleen als euthanasie ondubbelzinnig als medische handeling zou worden beschouwd. En dat is niet het geval.
De discussie dient dan ook te gaan over de medische status van euthanasie. Wanneer spreken we van een medische handeling en wanneer van hulpverlening? De tot nu toe gebruikte term niet normaal medisch handelen is onhelder en leidt tot verwarring. Zo wordt wel gesteld dat euthanasie vanzelfsprekend medisch handelen is, maar niet normaal omdat het geen routinehandeling betreft.
Mijns inziens is euthanasie geen medische handeling, maar maatschappelijk genormeerd handelen. Doorgaans wordt onderscheid gemaakt tussen privé-moraal en publieke moraal, met inbegrip van de medische professionele moraal. Desondanks moet ik mij, als ik wil weigeren, beroepen op mijn privé-moraal. Dat is onjuist. De medische professionele ethiek van Hippocrates en de waardigheid van de mens bevatten immers al voldoende argumenten.
De euthanasiewet moet in de toekomst zo worden aangepast dat alle artsen zich erin kunnen vinden. Zolang de KNMG in beginsel voor alle artsen staat, meen ik dat hier voor haar een taak is weggelegd.
Zeist, mei 2002
- Er zijn nog geen reacties
