‘Door de lijnen heen’

Het falen van de infectiepreventie in het Maasstadziekenhuis en de rapporten daarover van de inspectie zijn breed uitgemeten in de media.

Opvallend is dat de aandacht zich vrijwel alleen richt op de problematiek en de noodzakelijke maatregelen binnen het ziekenhuis.

Een ander licht op deze zaak geven Schop en Tsjon-A-Sien in het maartnummer van het infectieziektenbulletin.1 2 Helder en pakkend beschrijven zij hoe de afdeling infectieziektenbestrijding
van de GGD heeft gereageerd op de externe effecten van de uitbraak. Er waren gecoördineerde acties om de verspreiding buiten het ziekenhuis te bestrijden en om de noodzakelijke verbindingen en informatievoorziening tussen alle hulpverleners te verzorgen. Door te participeren in het geformeerde ziekenhuisteam kon de informatievoorziening aan het gemeentebestuur en ongeruste burgers worden
afgestemd.

Een ziekenhuis en de buitenwereld staan met elkaar in open verbinding. Het pleidooi van de schrijvers om de bestrijding van resistente bacteriën niet als ziekenhuisprobleem, maar als volksgezondheidsprobleem te benaderen, is dan ook terecht. Bijzonder is wel, dat dit pleidooi kennelijk nog nodig is! Het is van evident belang regionale netwerken te vormen waarin een intensiever overleg op gang komt zodat er meer inzicht komt in risicomomenten, risicopopulatie en epidemiologische verbanden met de volksgezondheid.

De arts infectieziektebestrijding is de aangewezen professional in de gezondheidszorg die hierbij een belangrijke rol heeft. Hij richt zich op het voorkómen van infectieziekten, maar ook op een effectieve bestrijding van uitbraken van uiteenlopende besmettelijke ziekten. Behandeling en preventie van soa en hiv-besmetting zijn daarvan een belangrijk onderdeel.

De arts infectiebestrijding is verantwoordelijk voor het bron- en contactonderzoek en de surveillance in het kader van de Wet publieke gezondheid. Hij initieert en regisseert (grootschalige) interventies in de infectieziektebestrijding, maar kan ze ook zelf uitvoeren. Het is dus een misverstand dat de bemoeienis
van de arts infectieziektenbestrijding zich beperkt tot het publieke domein. Om het werk goed te kunnen doen, moet hij in alle lijnen en door alle lijnen heen acteren. Hij is daarmee dus verbinder, coördinator, adviseur en medeuitvoerder.

Je zou kunnen zeggen dat de arts infectieziektenbestrijding de personificatie is van de verbinding tussen preventie en curatie.

Deze rol is exemplarisch voor de rol die alle artsen M & G kunnen maar ook zouden moeten vervullen. Vanuit de eigen uitvoerende werkzaamheden en hun sociaal-geneeskundige expertise kunnen artsen M & G immers door de lijnen heen de noodzakelijke verbinding aanbrengen met collega-artsen, ketenpartners binnen en buiten de gezondheidszorg, adviseren aan (gemeente)bestuur en politiek, en
voorlichten over effecten en risico’s aan burgers en hulpverleners.

Niet in alle domeinen zijn nu al de voorwaarden aanwezig om deze rol te vervullen. Zo is nog niet overal vastgelegd dat om naar behoren te kunnen functioneren opleiding noodzakelijk is en gefinancierd wordt, maar: daar wordt aan gewerkt!

Cisca Koning, voorzitter KAMG