Laatste nieuws
Ger van Olden
5 minuten leestijd

Dokter, mag ik rijden met gips?

Veel onduidelijkheid over waarde advies arts

4 reacties

De vraag of autorijden met gips is toegestaan, is nog niet zo makkelijk te beantwoorden. Ziekenhuizen verwijzen naar verzekeraars, verzekeraars verwijzen terug naar artsen. Coassistent Hendrike Bolkenstein zette de feiten op een rij.

De vraag die in de gipskamer vaak klinkt, is: ‘dokter, mag ik autorijden met gips?’ Artsen staan hierbij voor een dilemma. Er wordt van hen verwacht dat ze een goed en duidelijk advies geven aan de patiënt, maar eenduidige richtlijnen ontbreken. Soms is het evident dat autorijden onveilig is, bijvoorbeeld als een patiënt zijn hele been in het gips heeft. In andere gevallen is het niet zo klip en klaar.

Onderzoek naar patiëntenfolders over gipsverband van ziekenhuizen in Nederland wijst uit dat de meeste ziekenhuizen patiënten adviseren om niet auto te rijden met gips, omdat ze dan niet verzekerd zijn voor schade, tenzij ze een schriftelijke verklaring hebben van hun verzekeraar dat ze wel mogen rijden.1

Verzekeraars kunnen echter niet zomaar beslissen om niet uit te keren bij schade indien een verzekerde autorijdt met gips; dit moet dan duidelijk in de polisvoorwaarden van de autoverzekering staan. In die polisvoorwaarden is hierover vaak alleen het volgende opgenomen: ‘Niet verzekerd is schade die is veroorzaakt terwijl de feitelijke bestuurder van de auto de rijbevoegdheid is ontzegd, dan wel niet voldoet aan door andere of de wet vastgestelde bepalingen met de betrekking tot de bevoegdheid van het besturen van de verzekerde auto.’2 De vraag is: valt gips onder deze bepaling? Uit de polisvoorwaarden volgt dat we het antwoord op die vraag in de Nederlandse wetgeving moeten zoeken.

Wetgeving
De regelgeving op het gebied van autorijden met een lichamelijke handicap vloeit voort uit de Wegenverkeerswet 1994 (WVW) en de Algemene Maatregel van Bestuur (AMvB) Rijvaardigheid en geschiktheid 2011.3 4 In artikel 5 van de WVW is opgenomen dat het verboden is om een gevaar op de weg te vormen of het verkeer te hinderen. Daarnaast wordt in artikel 6 beschreven dat het verboden is om je zodanig te gedragen dat door jouw schuld een ander kan worden gedood of ernstig lichamelijk letsel kan worden toegebracht. Met andere woorden: automobilisten dienen zich netjes en veilig te gedragen op de weg, anders kunnen ze strafrechtelijk worden vervolgd als ze een ongeluk veroorzaken. Het blijft echter de vraag of rijden met gips als onveilig gedrag wordt gezien.

Artikel 124 WVW beschrijft dat de geldigheid van een rijbewijs vervalt indien de houder van het rijbewijs niet meer beschikt over de lichamelijke en/of geestelijke geschiktheid die vereist is om het voertuig te besturen. De houder moet zelf een onderzoek aanvragen bij het Centraal Bureau voor de Rijvaardigheid (CBR) waarin zijn of haar lichamelijke en/of geestelijke geschiktheid voor het besturen van het betreffende voertuig wordt getest. Iemand met een bestaand geldig rijbewijs is niet verplicht om zo’n onderzoek aan te vragen of een (nieuwe) lichamelijke beperking te melden.

Navraag bij het CBR leert dat de procedure van een dergelijk onderzoek zo’n drie maanden duurt; te lang in het geval van een breuk. Het CBR adviseert om alleen een dergelijk onderzoek aan te vragen bij een langdurige lichamelijke of geestelijke beperking. Op de vraag of mensen mogen autorijden met gips adviseren zij mensen hun gezonde verstand te gebruiken en zelf een inschatting te maken of het veilig is.

In artikel 130 WVW en de Regeling maatregelen rijvaardigheid en geschiktheid 2011 wordt beschreven dat een politieagent het rijbewijs mag invorderen van iemand die hij niet in staat acht om zijn of haar motorrijtuig in bedwang te houden, of die aan een aandoening lijdt waardoor hij of zij niet goed functioneert. Het CBR bepaalt vervolgens welke maatregel wordt opgelegd en of er een onderzoek komt naar de rijgeschiktheid. ‘Een stoornis in het gebruik van één of meer ledematen’ is grond voor een vermoeden van verminderde rijgeschiktheid. Als iemand een arm of been in het gips heeft, zou bij een politieagent dus het vermoeden kunnen bestaan dat de bestuurder niet goed in staat is de auto te besturen.

Geen verklaring
Bovengenoemde wetsartikelen gaan over eventuele strafrechtelijke vervolging. Bij een auto-ongeluk kan echter ook civiele aansprakelijkheid om de hoek komen kijken. In Nederland is het verplicht om die aansprakelijkheid in de autoverzekering mee te verzekeren. In de polisvoorwaarden kan de verzekeraar echter opnemen dat hij zich in bepaalde gevallen onttrekt aan de plicht om uit te betalen. Zo hoeven verzekeraars niet uit te keren indien er sprake is van opzet of bewuste roekeloosheid.5

Momenteel raden veel ziekenhuizen aan om een schriftelijke verklaring van de verzekeraar te vragen. De verzekeraars geven op hun beurt aan dat zij hun klanten laten weten dat ze in principe het advies van de arts volgen (zie tabel). Dit wekt de indruk dat de arts verantwoordelijk is. Dit is echter niet het geval. De arts wordt geacht kennis te hebben over de medische toestand van de patiënt en kan hem of haar hierover adviseren, maar de beslissing om in de auto te stappen, ligt bij de patiënt. Een schriftelijke verklaring, waar sommige patiënten om zullen vragen, is dus niet nodig. Het wordt artsen afgeraden om zo’n verklaring af te geven.

Veiligheid voorop
Wat te adviseren aan de patiënt? Veiligheid staat voorop. Autorijden met gips is niet per definitie verboden, maar is ook niet per definitie toegestaan. Verzekeraars kunnen weigeren om uit te betalen in geval van schade, maar dit hangt af van de omstandigheden. Belangrijk is om patiënten hierover in te lichten en duidelijk te maken dat de verantwoordelijkheid bij hen ligt, net zozeer als wanneer ze in de auto zouden stappen met een zware griep of na een slapeloze nacht.

Patiënten dienen dus zelf in te schatten in hoeverre hun aandoening de rijvaardigheid beïnvloedt. Het advies van de arts is niet meer dan een advies. En het beste advies is dan ook om het gezonde verstand te gebruiken. Als iemand om wat voor reden dan ook twijfelt aan zijn vermogen om veilig auto te rijden, is het beter om voorlopig niet achter het stuur plaats te nemen.

Standpunt van aanbieders autoverzekering

FBTO
Als een arts het niet afraadt om te rijden met gips, is het toegestaan. Het blijft echter de eigen verantwoordelijkheid van de bestuurder. Het kan zijn dat er niet uitbetaald wordt bij schade, dit hangt af van het geval.

Nationale Nederlanden
Het advies is om het advies van de arts op te volgen. De verantwoordelijkheid ligt echter bij de verzekerde. Indien het ongeluk wordt veroorzaakt door het gips, is de verzekerde aansprakelijk.

Centraal beheer Achmea
Dekking wordt pas niet meer geboden als er een verklaring is van een arts dat het voor de verzekerde niet veilig is om auto te rijden.

Univé
De bestuurder is verantwoordelijk voor de veiligheid. In geval van schade is het afhankelijk van de omstandigheden of er uitbetaald wordt.

OHRA
Adviseert om te overleggen met de arts. Indien de situatie veilig is, hebben zij er ‘geen problemen mee’ als cliënten autorijden met gips.

Anwb
‘Als de arts zegt dat het kan, dan is het goed.’

AllSecur
Dekking wordt geboden indien de verzekerde in het bezit is van een geldig rijbewijs en een schriftelijke verklaring van de arts. Aard en inhoud van deze schriftelijke verklaring worden niet nader toegelicht.

auteurs

Hendrike Bolkenstein, coassistent chirurgie, Meander Medisch Centrum, Amersfoort
dr. Ger van Olden, traumachirurg, Meander Medisch Centrum, Amersfoort

contact

gdj.van.olden@meandermc.nl;

cc: redactie@medischcontact.nl

Voetnoten

1. Patiëntenfolder LUMC, AMC, Kennemer Gasthuis, Maxima Medisch Centrum, Albert Schweitzer ziekenhuis, Bronovo, Slingeland ziekenhuis, Sint Franciscus Gasthuis, Haga ziekenhuis.
2. Polisvoorwaarden autoverzekering FBTO, Centraal Beheer Achmea, Allsecur, ANWB, Univé, OHRA, Nationale Nederlanden
3. Wegenverkeerswet 1994
4. Algemene maatregel van Bestuur; Rijvaardigheid en geschiktheid 2011
5. Burgerlijk Wetboek, boek 7, artikel 952

Download dit artikel (pdf)
Op dit artikel reageren inloggen
Reacties
  • M.A.J.M. Hamers

    bedrijfsarts, NIJMEGEN

    Co-assistenten zouden wat vaker voor dit soort uitzoekklusjes ingezet moeten worden. Met name op de scheidslijn tussen diverse vakgebieden. Leuk en leerzaam voor alle partijen.

    Ik acht mijzelf prima in staat om met 1 arm in het gips veilig auto te ...rijden (automatische transmissie). Maar ik zou het vanwege de potentiële aansprakelijkheid vanuit de verzekeraar niet aandurven zonder diens schriftelijke toestemming

    Als bedrijfsarts kom ik natuurlijk vaak mensen tegen die aangeven dat ze niet naar hun werk kunnen gaan, omdat ze niet kunnen autorijden vanwege het gips. De reden kan overigens ook zijn een recente operatie van een CTS of medicatie met een gele sticker zijn. Ik volg al langer bovenstaand advies door te zeggen dat ze niet mogen autorijden als ze dat zelf niet veilig vinden. Dat geldt namelijk ook zonder bezoek aan een arts, bijvoorbeeld na een slechte nachtrust. Het is wel mooi om te zien hoe verschillend medewerkers (en leidinggevenden) met dit gegeven omgaan. Sommige medewerkers laten zich iedere dag met de auto brengen en halen door bijvoorbeeld een vader of buurman. Anderen gaan zelf 20 km fietsen of nemen de scooter.
    Maar er zijn genoeg werknemers die hierin aanleiding zien om te zeggen dat ze niet in staat zijn om op hun werk te komen. Openbaar vervoer vinden ze meestal te omslachtig. Vaak terecht want de reistijd loopt absurd op. Overigens voor mij geen reden om advies uit te brengen dat deze ervaren belemmering om het werk te bezoeken een medische reden heeft.

    Hopelijk zijn in de ziekenhuizen weinig verpleegkundigen met een humerusfractuur of polsfractuur die in het geheel niet aan het werk zijn. Laat hen maar eens als een soort gastvrouw/-heer aan de ingang van een ziekenhuis staan en zie hoe druk ze het kunnenn hebben. Of wat dacht je van het voeren van (tijdrovende) familiegesprekken op de afdeling? Wat mij betreft spreek je af dat je de extra reistijd als reintegratie-activiteit ziet, zodat slechts 6 u per dag gewerkt hoeft te worden.

  • dr. H. Burger

    chirurg i.r., DORDRECHT

    Hendrike Bolkenstein en Ger van Olden hebben een uitstekend stuk geschreven dat de werkelijkheid goed weergeeft. Heel goed is de vermelding van de aanwijzingen van de verzekeringen. Het komt er natuurlijk op neer dat de patiënt met gips alleen geadv...iseerd mag worden dat zij of hij mag autorijden als het veilig is. Allerlei gipsen, maar ook andere verbanden maken de chauffeur ongeschikt, maar niet alle. Schriftelijke adviezen van dokters zijn niet vereist. De patiënt beslist wat hij doet. Aan de andere kant hoeft een schriftelijk advies over een duidelijk geval niet geweigerd te worden. Het vergemakkelijkt soms de afwerking van het ongeval.

  • H.A. van der Most

    Verzekeringsarts np, BEST

    Goed verhaal.Interessant zou zijn geweest ook om de Wet- en Regelgeving rondom het al dan niet arbeids(on)geschikt zijn er bij te betrekken.

  • J.H.A. Rietjens

    bedrijfsarts, BUSSUM

    Helder en praktisch artikel, waarbij ook het standpunt van de verzekeraars aan het voetlicht komt. Goed als achtergrond gedachte te gebruiken in de dagelijkse praktijk.

 

Cookies op Medisch Contact

Medisch Contact vraagt u om cookies te accepteren voor optimale werking van de site, kwaliteitsverbetering door geanonimiseerde analyse van het gebruik van de site en het tonen van relevante advertenties, video’s en andere multimediale inhoud. Meer informatie vindt u in onze privacy- en cookieverklaring.